การจัดการการผลิตผักตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มปลูกผักปลอดสารพิษบ้านโคกนกทา อำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) กระบวนการผลิตผัก 2) ความรู้ ความเข้าใจ ในมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี 3) ปัญหาและความต้องการในการจัดการการผลิตผัก และ4) แนวทางการจัดการการผลิตผัก งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณและคุณภาพ ประชากรแบ่งเป็น 2 กลุ่ม 1) เกษตรกรที่เป็นสมาชิกวิสาหกิจชุมชนกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกผักปลอดสารพิษบ้านโคกนกทา ที่ขึ้นทะเบียน ปี พ.ศ. 2563 จำนวน 38 ราย โดยศึกษาจากประชากรทั้งหมด และ 2) ประธานและสมาชิกตัวอย่างของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มปลูกผักปลอดสารพิษบ้านโคกนกทา จำนวน 3 คน เจ้าหน้าที่รับซื้อผักของบริษัท จำนวน 1 คน และนักวิชาการส่งเสริมการเกษตร จำนวน 1 คน รวมทั้งหมด 5 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามแบบมีโครงสร้าง และการสนทนากลุ่ม สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์โดยการจัดหมวดหมู่และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า 1) เกษตรกรส่วนใหญ่ซื้อเมล็ดพันธุ์จากร้านค้า เริ่มทำการผลิตผักเป็นระยะเวลามากกว่า 10 ปี โดยใช้แหล่งน้ำจากบ่อบาดาล/บ่อน้ำ มีการใช้น้ำหมักชีวภาพผสมปุ๋ยเคมี และใช้ปุ๋ยหมักผสมปุ๋ยเคมี ในการปรับปรุงบำรุงดิน ป้องกันกำจัดโรคและแมลงด้วยสารสกัดจากธรรมชาติและมีการปลูกพืชผักหมุนเวียนตลอดทั้งปี 2) เกษตรกรมีระดับความรู้ ความเข้าใจในมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 3) ปัญหาในการจัดการการผลิตผัก คือ โรคและแมลงรบกวนทำให้ผลผลิตเสียหาย และปัญหาการวางแผนการผลิตไม่ตรงกับช่วงที่เจ้าหน้าที่กรมวิชาการเกษตรลงมาตรวจประเมินแปลงเพื่อรับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี เกษตรกรมีความต้องการที่จะลดต้นทุนการผลิต และร้อยละ 100 ต้องการใบรับรองมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี และ 4) แนวทางการจัดการการผลิตผักตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี คือ เกษตรกรควรมีการจัดทำแผนการผลิตที่ชัดเจน และติดต่อประสานงานกับเจ้าหน้าที่อย่างต่อเนื่องเพื่อเจ้าหน้าที่จะได้ลงพื้นที่ตรวจประเมินแปลงได้ตรงรอบการผลิต ตลอดจนเกษตรกรควรเข้ารับการอบรมตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีเกี่ยวกับการจัดการหลังการเก็บเกี่ยว