ต้นทุนสังคมของความแออัดด้านจราจรในกรุงเทพฯ

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ประมาณการต้นทุนสังคมที่เพิ่มขึ้นจากความแออัดของการจราจร และ 2) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างต้นทุนสังคมความแออัดจราจรกับความเร็วรถยนต์ในช่วงเวลาเร่งด่วน ผลการศึกษาพบว่า 1) ต้นทุนสังคมของความแออัดจราจรมีมูลค่าต้นทุนสังคมเฉลี่ยประมาณ 67,778บาทต่อคันต่อปีเมื่อผลกระทบจากก๊าซเรือนกระจกมีอัตราคิดลดร้อยละ 5 นอกจากนี้ จากข้อมูลปริมาณรถยนต์ที่วิ่งบนถนนในกรุงเทพมหานครโดยเฉลี่ยในแต่ละวันที่มีประมาณ 1.4 ล้านคันในปี พ.ศ. 2558 ถ้าใช้ค่าเฉลี่ยจำนวนรถยนต์ดังกล่าวเป็นตัวแทนรถยนต์ที่วิ่งบนถนน จะส่งผลทำให้เกิดต้นทุนทางสังคมของความแออัดจราจรถึงปีละประมาณ 95,000 ล้านบาท และ 2) จากการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างความเร็วรถยนต์และต้นทุนสังคม พบว่าเมื่อความเร็วรถยนต์ลดลงจะส่งผลให้ต้นทุนสังคมความแออัดจราจรเพิ่มสูงขึ้น โดยเมื่อความเร็วรถยนต์ลดลง 1 กิโลเมตรต่อชั่วโมงจะก่อให้เกิดต้นทุนสังคมประมาณ 690 บาทต่อคันต่อปี ข้อมูลต้นทุนสังคมของความแออัดจราจรจากการศึกษานี้นอกจากจะแสดงให้เห็นต้นทุนสังคมที่เกิดขึ้นแล้วยังสามารถใช้เป็นข้อมูลผลประโยชน์ในการศึกษาความคุ้มค่าของโครงการเพื่อบรรเทาปัญหาความแออัดการจราจรได้อีกด้วย นอกจากนี้ข้อมูลดังกล่าวยังสามารถใช้เพื่อสร้างความตระหนักรู้ถึงปัญหาความแออัดด้านจราจร ซึ่งอาจทำให้มีการยอมรับนโยบายการแก้ปัญหาจราจรในด้านการจัดการอุปสงค์มากขึ้น เช่น การเก็บค่าธรรมเนียมรถติด เป็นต้น