การดำเนินงานของศูนย์ข้าวชุมชนในจังหวัดขอนแก่น

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) สภาพพื้นฐานทางเศรษฐกิจและสังคมของเกษตรกรสมาชิกศูนย์ข้าวชุมชน (2) สภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของเกษตรกรสมาชิกศูนย์ข้าวชุมชน (3) การดำเนินงานของศูนย์ข้าวชุมชน (4) ความต้องการการส่งเสริมของเกษตรกรสมาชิกของศูนย์ข้าวชุมชน (5) ปัญหาและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการดำเนินงานของศูนย์ข้าวชุมชน ผลการวิจัยพบว่า (1) เกษตรกรสมาชิกศูนย์ข้าวชุมชนทั้ง 3 กลุ่ม มีสภาพพื้นฐานทางสังคมและเศรษฐกิจ มีค่าเฉลี่ยใกล้เคียงกัน (2) เกษตรกรทั้ง 3 กลุ่ม มีการเตรียมและจัดหาพื้นที่ที่เหมาะสม แต่ยังขาดการปรับปรุงบำรุงดิน การปลูกมีการใช้เมล็ดพันธุ์ในอัตราที่เหมาะสม มีการตรวจและถอนตัดต้นข้าวพันธุ์ปน แต่กลุ่ม ข ยังมีการปลูกข้าวซ่อมโดยใช้ต้นกล้าจากแหล่งอื่น การดูแลรักษายังไม่ปฏิบัติในเรื่องการจัดการนํ้า การเก็บเกี่ยว มีการเก็บเกี่ยวในระยะที่เหมาะสม มีการทำความสะอาดเครื่องเก็บ แต่กลุ่ม ค ยังขาดการปฏิบัติในด้านการเก็บเกี่ยวข้าวในขอบแปลงด้านที่ติดกับแปลงนา การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ข้าว กลุ่ม ข และกลุ่ม ค ไม่มีการตรวจสอบเมล็ดพันธุ์ข้าวหลังการลดความชื้น และไม่มีการคัดแยกสิ่งเจือปน การกระจายพันธุ์ กลุ่ม ข และกลุ่ม ค ไม่สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวได้ตามเป้าหมายที่กำหนดไว้ของศูนย์ข้าวชุมชน และไม่สามารถจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวในชุมชนได้ (3) กลุ่ม ก เห็นด้วยต่อการดำเนินงานศูนย์ข้าวชุมชนในระดับมาก ส่วนกลุ่ม ข และกลุ่ม ค เห็นด้วยในระดับมาก ในเรื่องการถ่ายทอดเทคโนโลยีและเห็นด้วยระดับปานกลาง ในเรื่องการบริหารจัดการศูนย์ การผลิตเมล็ดพันธุ์ การกระจายพันธุ์ และการดำเนินงานของเจ้าหน้าที่ (4) เกษตรกรสมาชิกศูนย์ข้าวชุมชนทั้ง 3 กลุ่ม มีความต้องการการส่งเสริมจากภาครัฐ โดยโปสเตอร์และคู่มือ ช่องทางผ่านอินเตอร์เน็ต และการฝึกปฏิบัติ (5) กลุ่ม ก มีปัญหาในระดับน้อย กลุ่ม ข มีปัญหาในระดับปานกลาง และกลุ่ม ค มีปัญหาในระดับปานกลางและมาก