เงื่อนไขการฟ้องคดีปกครอง : ศึกษาเฉพาะกรณีความเป็นผู้เดือดร้อนหรือเสียหายหรืออาจจะเดือดร้อนหรือเสียหายโดยมิอาจหลีกเลี่ยงได้

Abstract

วัตถุประสงค์ในการศึกษานี้ เพื่อศึกษาความหมายหรือขอบเขตของสิทธิในการฟ้องคดีปกครองในเงื่อนไขความเป็นผู้เดือดร้อนหรือเสียหายหรืออาจจะเดือดร้อนหรือเสียหายในการดำเนินคดีปกครองของไทยและศึกษาเปรยบเทียบกับกฎหมายของต่างประเทศคือสาธารณรัฐฝรั่งเศส และสหพันธรัฐเยอรมัน เพื่อให้เกิดความรู้และความเข้าใจและเป็นประโยชน์สำหรับประชาชนในการใช้สิทธิฟ้องคดีได้อย่างถูกต้อง การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ประเภทวิจัยเอกสาร (Documentary Research) โดยศึกษาค้นคว้าจากเอกสารทางกฎหมาย คำพิพากษาของศาลปกครอง บทความและความเห็นของนักวิชาการทางกฎหมายปกครอง ตลอดจนเอกสารทางวิชาการที่เกี่ยวข้อง ผลจากการศึกษาพบว่า สิทธิในการฟ้องคดีปกครองในเงื่อนไขความเป็นผู้เดือดร้อนหรือเสียหาย หรือความเป็นผู้มีส่วนได้เสียในประเทศไทยคล้ายคลึงกับหลักการพิจารณาของประเทศฝรั่งเศส กล่าวคือ การฟ้องคดีปกครองเกี่ยวกับการกระทำทางปกครองที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายและการละเลยต่อหน้าที่หรือปฏิบัติหน้าที่ล่าช้าเกินสมควรใช้หลักเกณฑ์การพิจารณาคือ “ประโยชน์เกี่ยวข้องหรือความเป็นผู้มีส่วนได้เสีย” อันเป็นการพิจารณาความหมายตามหลักความเป็นผู้เสียหายอย่างกว้าง ส่วนการฟ้องคดีปกครองกรณีความรับผิดทางละเมิดของฝ่ายปกครองและข้อพิพาทเกี่ยวกับสัญญาทางปกครองใช้เหลักเกณฑ์การพิจารณาคือ “เป็นผู้ที่สิทธิถูกกระทบกระเทือนโดยตรง” อันเป็นการพิจารณาความหมายตามหลักความเป็นผู้มีส่วนได้เสียอย่างแคบ