สภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชัยนาท 1 ของสมาชิกผู้ร่วมโครงการแปลงขยายพันธุ์ของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครราชสีมา ในอำเภอปักธงชัย จังหวัดนครราชสีมา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) สภาพพื้นฐานทางสังคมและเศรษฐกิจ ชองเกษตรกร (2) ความพื้นฐานของเกษตรกรเกี่ยวกับการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชัยนาท 1 (3) ทัศนคติของเกษตรกรร่วมโครงการแปลง ขยายพันธุ์ ต่อการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชัยนาท 1 (4) สภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชัยนาท 1 และ (5) ปัญหาและ ข้อเสนอแนะของเกษตรกร การวิจัยครั้งนี้ปรากฏผลว่า เกษตรกรส่วนมากเป็นเพศชาย มีอายุเฉลี่ย 50.83 ปี สถานภาพสมรส จำนวนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 4.29 คน ส่วนใหญ่มีระดับการศึกษาตํ่ากว่าภาคบังคับ มีประสบการณ์ทำนาเฉลี่ย 29.84 ปี จำนวนแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 2.43 คน จำนวนแรงงานนอกครัวเรือนเฉลี่ย 1.51 คน มีรายได้รวมต่อปี พ.ศ. 2548 เฉลี่ย 132,043.60 บาท มีหนี้สิน เฉลี่ย 104,191.40บาท มีนี้นที่ถือครองเฉลี่ย 22.84 ไร่ จำหน่ายผลผลิตปี พ.ส. 2548 ได้ราคาเฉลี่ย 6.30 บาท เกษตรกรทั้งหมดมีความรู้พื้นฐานระดับสูง โดยได้รับความรู้จากแหล่งความรู้ พื้นฐานเกี่ยวกับการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชัยนาท 1 ราก เจ้าหน้าที่จากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าว ทัศนคติของเกษตรกรร่วมโครงการแปลงขยายพันธุ์มากที่สุด คือมีความภาคภูมิใจที่ได้เป็นผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ให้ชุมชน น้อยสุด คือได้รับการยอมรับจากชุมชน เศรษฐกิจในครอบครัวมั่นคง เกษตรกรส่วนใหญ่เริ่มผลิตเมล็ดพันธุ์ให้ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวก่อน พ.ศ. 2536 ทั้งหมดเคยรับการอบรม เมล็ดพันธุ์ให้ปลูกเฉลี่ย 1928 กิโลกรัมต่อไร่ ทั้งหมดปลูกข้าวโดยวิธีการหว่าน น้ำตม ส่วนใหญ่ปลูกระหว่าง วันที่ 11-20 กุมภาพันธ์ อายุข้าวที่เก็บเกี่ยวเฉลี่ย 127.06 วัน ผลผลิตเมล็ดพันธุ์ซื้อคืน เฉลี่ยต่อไร่ 460.94 กิโลกรัม ปัญหาที่พบมากเกษตรกรมีปัญหาเรื่องพื้นที่ทำแปลงขยายพันธุ์มีข้าวเรื้อและพันธุ์ปนมาก เกษตรกรมีข้อเสนอแนะคือใช้ระบบกลุ่มช่วยในการตรวจตัดถอนพันธุ์ปน ควบคุมการใช้รถเกี่ยวนวดในการเก็บ เกี่ยว และใช้เมล็คพันธ์ข้าวจากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครราชสีมาปลูกเมื่อปรับสภาพพื้นที่ วางแผนการปลูกให้มีการ เหลื่อมวันปลูกเมื่อให้ข้าวสุกแก่ไม่พร้อมกัน ชำระเงินค่าเมล็ดพันธุ์ไห้ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวหลังจากจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ และจัดตั้งกองทุนกลุ่ม ผลการทดสอบสมมตฐานพบว่าสภาพทางสังคมและเศรษฐกิจ มีความสัมพันธ์กับสภาพการ ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชัยนาท 1 ได้แก่ระดับการศึกษา ประสบการณ์การทำนา พื้นที่ถือครอง