ลักษณะโครงสร้างเต้านมและผลผลิตน้ำนมของโคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยนของสมาชิกสหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์ค พัฒนานิคม จำกัด อำเภอพัฒนานิคม จังหวัดลพบุรี

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ลักษณะโครงสร้างเต้านมของโคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยน 2) ผลผลิตน้ำนมของโคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยน 3) ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะโครงสร้างเต้านมกับผลผลิตน้ำนมของโคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยน และ 4) การเลือกซื้อโคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยนเข้าสู่ฟาร์มของเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมที่เป็นสมาชิกสหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์ค พัฒนานิคม จำกัด ทำการศึกษาจากประชากร 2 กลุ่มได้แก่ โคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยนจำนวน 664 ตัว และเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมที่เป็นสมาชิกสหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์ค พัฒนานิคม จำกัด จำนวน 441 คน กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโดยวิธีของ ทาโร่ ยามาเน่ ที่ค่าความคลาดเคลื่อน 0.05 ได้กลุ่มตัวอย่างโคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยนจำนวน 250 ตัว โดยการเลือกตัวอย่างแบบเจาะจง และกลุ่มตัวอย่างเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนม จำนวน 210 คน สุ่มตัวอย่างอย่างง่าย วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณา และหาค่าสหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการศึกษาพบว่า 1) ลักษณะโครงสร้างเต้านมโคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยน มีค่าความสูงของเนื้อเยื่อเต้านมหลังเฉลี่ย 11.20 เซนติเมตร ความลึกของเต้านมหลังเฉลี่ย 23.44 เซนติเมตร ความยาวของเต้านมหน้ากับจุดยึดเกาะเฉลี่ย 4.63 เซนติเมตร ความแข็งแรงเอ็นยึดเต้านมหลังเฉลี่ย 3.75 เซนติเมตร ความห่างตำแหน่งหัวนมจากด้านหลังเฉลี่ย 6.37 เซนติเมตร ขนาดของหัวนมเฉลี่ย 2.12 เซนติเมตร ความยาวของหัวนมเฉลี่ย 3.13 เซนติเมตร ความยาวของสะโพกเฉลี่ย 45.34 เซนติเมตร และความกว้างของสะโพกเฉลี่ย 19.02 เซนติเมตร 2) ผลผลิตน้ำนมโคสาวปรับที่ 305 วัน พบว่า มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4,316.18 กิโลกรัม/ตัว 3) ความสูงของเนื้อเยื่อเต้านมหลัง ความลึกของเต้านมหลัง ความยาวของเต้านมหน้ากับจุดยึดเกาะ ความแข็งแรงเอ็นยึดเต้านมหลัง ความห่างตำแหน่งหัวนมจากด้านหลัง ขนาดของหัวนม ความยาวของหัวนม และความกว้างของสะโพก มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) กับปริมาณน้ำนมปรับที่ 305 วัน และ 4) เกษตรกรเลือกซื้อโคสาวลูกผสมโฮลสไตน์ฟรีเซี่ยนเข้าสู่ฟาร์มโดยพิจารณาจากลักษณะโครงสร้างทั่วไป ลักษณะส่วนของลำตัว และลักษณะของขาและกีบในระดับมาก