การพัฒนาสื่อที่เหมาะสมเพื่อการส่งเสริมการจัดการศัตรูข้าวของเกษตรกรจังหวัดปทุมธานี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ1) ศึกษาข้อมูลทั่วไปและสภาพการผลิตข้าวของเกษตรกร 2) ศึกษาปัญหาเกี่ยวกับศัตรูข้าวและการจัดการของเกษตรกร 3) ศึกษาการใช้สื่อและความต้องการสื่อเพื่อการจัดการศัตรูข้าวของเกษตรกร 4) พัฒนาและประเมินสื่อที่เหมาะสมเพื่อการส่งเสริมการจัดการศัตรูข้าวของเกษตรกรผลการศึกษาพบว่า 1) เกษตรกรร้อยละ 58.8 เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ย 54.92 ปี จบการศึกษาระดับประถมศึกษา มีประสบการณ์ปลูกข้าวเฉลี่ย 30 ปี พื้นที่ปลูกข้าวเฉลี่ย 41.9 ไร่ พันธุ์ข้าวที่ปลูกส่วน คือ พันธุ์กขราร้อยละ 42.5 ใช้พันธุ์ข้าวจากศูนย์วิจัยข้าว ต้นทุนการผลิตข้าวเฉลี่ย 4,280 บาท ต่อไร่ โดยมีต้นทุนการป้องกันกำจัดศัตรูข้าว เฉลี่ย 3,000 บาทต่อไร่ 2) เกษตรกรพบปัญหาการระบาดของศัตรูข้าว คือ นก หนูนา หนอนกอข้าว โรคไหม้ ตามลำดับ เกษตรกรจัดการศัตรูข้าวโดยใช้สารเคมี ใช้กากชาหว่าน วางยาและจุดประทัดไล่ตามชนิดของศัตรูข้าวที่พบ 3) เกษตรกรได้รับข้อมูลจากเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร เข้าถึงสื่อต่าง ๆ จากโทรศัพท์สมาร์ทโฟน (Smart Phone) และการให้บริการในชุมชนผ่านบอร์ดประกาศ/ประชาสัมพันธ์ แหล่งข้อมูลข่าวสารประเภทสื่อบุคคลได้แก่ เจ้าหน้าที่ภาครัฐ สื่อกลุ่มได้แก่ การประชุม สื่อสังคมได้แก่ โทรศัพท์สมาร์ทโฟน เกษตรกรต้องการสื่อออนไลน์ (YouTube) ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับ นก หนูนา หนอนกอข้าว และโรคไหม้ ความยาวของสื่อ 5-7 นาที 4) การพัฒนาสื่อจากข้อมูลปัญหาและความต้องการของเกษตรกร ตามกระบวนการ คือ กำหนดขอบเขตของเนื้อหา ออกแบบสื่อผลิตสื่อและประเมินสื่อ โดยการจัดทำสื่อออนไลน์ (YouTube) เกี่ยวกับการจัดการนก หนูนา หนอนกอข้าว และโรคไหม้ เผยแพร่ผ่านสื่อออนไลน์ (YouTube) ผลการประเมินสื่อของเกษตรกรมีความพึงพอใจในระดับมาก