ปัจจัยที่ส่งผลต่อการหยุดสูบยาเส้นชั่วคราว เมื่อเห็นฉลากภาพคำเตือนบนซองยาเส้นในจังหวัดหนองคาย

Abstract

การศึกษาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาพฤติกรรมการสูบยาเส้นของประชาชนในจังหวัดหนองคาย และ (2) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการหยุดสูบยาเส้นชั่วคราว เมื่อเห็นฉลากภาพคำเตือนบนซองยาเส้นในจังหวัดหนองคาย โดยการศึกษานี้ใช้ข้อมูลปฐมภูมิจากการเก็บแบบสอบถามของกลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูบยาเส้นที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป ในเขตจังหวัดหนองคาย จำนวน 400 คน และการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และการวิเคราะห์สมการถดถอยด้วยแบบจำลองโลจิต ผลการศึกษาพบว่า (1) ผู้สูบยาเส้นในกลุ่มตัวอย่างส่วนมากเป็นเพศชาย (ร้อยละ 78.75) อายุเฉลี่ย 42 ปี ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้างและเกษตรกร (ร้อยละ 69 โดยเฉลี่ยสูบยาเส้น ประมาณ 7 มวนต่อวัน และมีค่าใช้จ่ายในการสูบยาเส้นเฉลี่ย 270 บาทต่อเดือน และสูบยาเส้นมานานเฉลี่ย 20 ปี โดยมีเพียงประมาณครึ่งหนึ่งของผู้ตอบแบบสอบถาม (ร้อยละ 49.25) ที่ตอบว่าสามารถหยุดสูบยาเส้นได้เมื่อเห็นฉลากภาพคำเตือน (2) ปัจจัยเชิงบวกที่ส่งผลต่อการหยุดสูบยาเส้นชั่วคราว ในระดับนัยสำคัญ 0.01 ได้แก่ การเห็นฉลากภาพคำเตือนบนซองยาเส้น การมีปัญหาสุขภาพ และความกลัวถึงผลกระทบต่อสุขภาพ นอกจากนี้ยังมีปัจจัยเชิงบวกที่มีผลต่อการหยุดยาเส้นชั่วคราวในระดับนัยสำคัญ 0.05 ได้แก่ ระดับการศึกษา โดยเมื่อมีการศึกษาสูงขึ้นคนจะมีแนวโน้มสามารถหยุดสูบได้เมื่อเห็นฉลากภาพคำเตือน ดังนั้น ฉลากภาพคำเตือนดังกล่าวจึงไม่ใช่ทางออกเพียงทางเดียว ภาครัฐที่เกี่ยวข้องควรให้ความรู้ถึงผลกระทบของการสูบยาเส้นต่อสุขภาพ ดังจากผลการศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่า ยิ่งคนที่มีการศึกษาสูงขึ้นและคนที่มีความกลัวถึงผลกระทบต่อสุขภาพ มีแนวโน้มที่จะหยุดสูบยาเส้นได้เมื่อเห็นฉลากภาพคำเตือน