การผลิตข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัวเชิงการค้าของเกษตรกรชาวม้งในตำบลเข็กน้อย อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการผลิตข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัวเชิงการค้าของเกษตรกรชาวม้งในประเด็นต่อไปนี้ (1) ข้อมูลส่วนบุคคล สภาพทางสังคมและเศรษฐกิจของเกษตรกร (2) สภาพการผลิตข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว (3) การปฏิบัติตามการเกษตรดีที่เหมาะสม (4) ปัญหาในการผลิตข้าวเหนียวคำพันธุ์ลืมผัว และ (5) ความต้องการในการรับการส่งเสริมความรู้การผลิตข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว ประชากรในการวิจัย คือ เกษตรกรชาวม้งผู้ปลูกข้าวเหนียวตำพันธุ์ลืมตัวในตำบลเข็กน้อย อำนภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ จำนวน 3,034 ครัวเรือน คำนวณขนาดของกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรของทาโร่ ยามาเน่ ความคลาดเคลื่อน 0.05 ได้จำนวน 149 ราย ทำการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้คือแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า (1) เกษตรกรที่ให้สัมภาษณ์ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ย 56.4 ปี สมรสแล้วและไม่ได้รับการศึกษา 36.9 เปอร์เซ็นต์ สมาชิกในครัวเรือนเฉลีย 6.80 คน เรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 4.48 คน ส่วนใหญ่ไม่เป็นสมาชิกกลุ่ม/องค์กร/สถาบันที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร สื่อในครัวเรือนส่วนใหญ่ที่มีคือวิทยุ โทรทัศน์ และสื่อในชุมชนได้รับจากหอกระจายข่าว เกษตรกรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำไร่ พื้นที่ในการทำการเกษตรเฉลี่ย 16.83 ไร่ โดยเป็นพื้นที่ของตนเองบางส่วนและเช่าพื้นที่บางส่วน แหล่งเงินทุนที่ใช้เป็นของตนเอง โดยรายได้ภาคการเกษตรเฉลี่ย 202,818.79 บาท และรายได้นอกภาคการเกษตรเฉลี่ย 150,147.65 บาท (2) สภาพการผลิตข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว พบว่า เกษตรกรมีพื้นที่ปลูกข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัวเฉลี่ย 3.6 ไร่ มีประสบการณ์ในการปลูกเฉลี่ยที่ 21.15 ปี ส่วนใหญ่ปลูกเพื่อบริโภคบางส่วนและจัดจำหน่ายบางส่วน ผลผลิตต่อไร่เฉลี่ยที่ 340.34 กิโลกรัม ราคาจำหน่ายเฉลี่ยกิโลกรัมละ 18.52 บาท โดยพ่อค้ามารับซื้อถึงที่ (3) เกษตรกรปฏิบัติตามเกณฑ์ของเกษตรดีที่เหมาะสมอย่างถูกต้องเกือบทุกประเด็น (4) ปัญหาของเกษตรกรในการปลูกข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัวเชิงการค้า พบว่าส่วนมากมีปัญหาเรื่องการบันทึกข้อมูลไม่สมบูรณ์ และแหล่งน้ำที่ใช้ไม่เพียงพอต่อฤดูเพาะปลูก (5) ความต้องการในการรับการส่งเสริมความรู้ในการผลิตข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัวเชิงการค้า พบว่าเกษตรกรส่วนมากมีความต้องการรับการส่งเสริมเกี่ยวกับการตลาด การรวมกลุ่มเกษตรกร การเตรียมเมล็ดพันธุ์ และการเแปรรูปข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว ตามลำดับ