ปัจจัยที่มีผลต่อหนี้นอกระบบของเกษตรกรกรณีศึกษาอำเภอโคกโพธิ์ไชย จังหวัดขอนแก่น

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพการเป็นหนี้นอกระบบของเกษตรกรในอำเภอโคกโพธิ์ไชย จังหวัดขอนแก่น 2) ศึกษาปัจจัยส่วนบุคคลและปัจจัยทางเศรษฐกิจของเกษตรกรที่ส่งผลให้เกิดหนี้นอกระบบของเกษตรกรในอำเภอโคกโพธิ์ไชย จังหวัดขอนแก่นเครื่องมือในการวิจัยคือแบบสอบถามโดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากตัวอย่างจำนวน 400 ตัวอย่าง ซึ่งขนาดของกลุ่มตัวอย่างคำนวนด้วย ทาโร่ ยามาเน่ และทำการเลือกตัวอย่าง 2 ขั้นตอนโดยขั้นตอนที่ 1 การเลือกแบบเฉพาะเจาะจง และขั้นตอนที่ 2 เลือกแบบบังเอิญ วิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อหนี้นอกระบบด้วยสมการถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัยพบว่า 1) ผู้ตอบแบบสอบถาม ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 51.50 มีอายุอยู่ในช่วง 51-60 ปี ร้อยละ 39.75 มีการศึกษาระดับประถมศึกษา/ต่ำกว่า ร้อยละ 67.75 มีจำนวนสมาชิกในครัวเรือน 4-6 คน ร้อยละ 64.75 รายได้ของครัวเรือนมาจากผลผลิตทางการเกษตรและแหล่งอื่นๆเฉลี่ย 177,079.70 บาทต่อปี จำนวนหนี้สินจากแหล่งเงินกู้นอกระบบของครัวเรือนน้อยกว่าหรือเท่ากับ 5,000 บาท ร้อยละ 47.25 ระยะเวลาในการชำระหนี้นอกระบบต่ำกว่า 1 ปี ร้อยละ 65.25 2) ปัจจัยที่มีผลต่อหนี้นอกระบบพบว่าขนาดพื้นที่ดินทำการเกษตรและจำนวนผู้ที่อยู่ในอุปการะมีผลต่อจำนวนหนี้นอกระบบในทิศทางเดียวกันที่ระดับนัยสำคัญ 0.01และ0.05 สำหรับรายได้จากการเกษตรมีผลต่อจำนวนหนี้นอกระบบในทิศทางตรงกันข้ามที่ระดับนัยสำคัญ 0.01