แนวทางการส่งเสริมการใช้ไตรโคเดอร์มาในการผลิตทุเรียนของเกษตรกรอำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพพื้นฐานทั่วไป สังคม และเศรษฐกิจของเกษตรกร 2) ความรู้และแหล่งความรู้ที่ได้รับเกี่ยวกับไตรโคเดอร์มาของเกษตรกร 3) ความคิดเห็นเกี่ยวกับการใช้ไตรโคเดอร์มาในการผลิตทุเรียนของเกษตรกร 4) ความต้องการในการส่งเสริมการใช้ไตรโคเดอร์มาในการผลิตทุเรียนของเกษตรกร 5) วิเคราะห์แนวทางการส่งเสริมและพัฒนาการใช้ไตรโคเดอร์มาในการผลิตทุเรียนของเกษตรประชากรที่ศึกษา ได้แก่ 1) เกษตรกรผู้ปลูกทุเรียนในพื้นที่อำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี ที่ขึ้นทะเบียนเกษตรกรกับสำนักงานเกษตรอำเภอนาดี ปีการผลิต 2565/2566 จำนวน 172 ราย กำหนดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรของ ทาโร ยามาเน่ ที่ความคาดเคลื่อน 0.05 ได้ขนาดกลุ่มตัวอย่าง 121 ราย สุ่มตัวอย่างแบบง่าย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ ใช้สถิติพรรณนาในการวิเคราะห์ข้อมูล 2) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับแนวทางการส่งเสริมการ ใช้ไตรโคเดอร์มา คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงจากผู้ที่สามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับแนวทางการส่งเสริมการ ใช้ไตรโคเดอร์มา จำนวน 5 คน และเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรผู้รับผิดชอบในอำเภอนาดี จำนวน 1 คนผลการวิจัยพบว่า 1) เกษตรกรส่วนมากเป็นพศชาย อายุเฉลี่ย 53.51 ปี ส่วนใหญ่การศึกษาระดับประถมศึกษา และส่วนใหญ่ไม่เป็นสมาชิกกลุ่มหรือสถาบันเกษตรกร ประสบการณ์ปลูกทุเรียนเฉลี่ย 8.5 ปี รายได้จากการผลิตทุเรียนเฉลี่ย 107,605.26 บาท/ปี ต้นทุนชีวภัณฑ์ในการผลิตทุเรียนเฉลี่ย 1,201.89 บาท/ปี 2) เกษตรกรมีความรู้เกี่ยวกับไตรโคเดอร์มา อยู่ในระดับมากที่สุด โดยได้รับแหล่งความรู้จากสื่อบุคคลในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง และได้รับแหล่งเรียนรู้จากสื่อกิจกรรมและสื่อมวลชนในภาพรวมอยู่ในระดับน้อย 3) เกษตรกรมีความเห็นต่อการใช้ไตรโคเดอร์มาอยู่ในระดับมากที่สุด ในประเด็น ความมั่นใจในประสิทธิภาพ มั่นใจว่าไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพผู้บริโภค และทำให้ต้นทุเรียนแข็งแรงกว่าใช้สารเคมี 4) เกษตรกรมีความต้องการในการส่งเสริมการใช้ไตรโคเดอร์มาด้านผู้ส่งเสริมด้านเนื้อหา และด้านวิธีการในภาพรวมอยู่ในระดับมาก 5) แนวทางส่งเสริมการใช้ไตรโคเดอร์มา ประกอบด้วย การสร้างกลุ่มและเครือข่ายเกษตรกร และการพัฒนาเกษตรกรต้นแบบหรือเกษตรกรผู้นำเพื่อส่งเสริมการใช้ไตรโคเดอร์มาแก่เกษตรกรทั่วไป โดยใช้การเรียนรู้จากการฝึกปฏิบัติ และวิธีการส่งเสริมอื่น ๆ ที่หลากหลาย