ปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกร ตำบลเวียงเหนือ อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพการผลิตข้าว ความรู้ แหล่งความรู้ และการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกร 2) ความคิดเห็นและความต้องการส่งเสริมการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกร 3) ปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกร และ 4) ปัญหาและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกร การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยแบบสำรวจ ประชากรที่ศึกษา คือ เกษตรกรผู้ปลูกข้าวในตำบลเวียงเหนือ อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย ปีการเพาะปลูก 2565/66 จำนวน 1,608 ราย กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรของ ทาโร ยามาเน ที่ความคาดเคลื่อน 0.07 กลุ่มตัวอย่างจำนวน 182 ราย สุ่มตัวอย่างแบบง่ายโดยการจับสลาก เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติโดยใช้ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การจัดอันดับ และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการผลิตข้าวของเกษตรกร ปลูกข้าวในพื้นที่ราบลุ่ม เป็นดินเหนียว แหล่งน้ำที่ใช้ในการเกษตรมาจากคลองชลประทานและน้ำฝน ปลูกข้าวเจ้าพันธุ์ปทุมธานี 1 และข้าวเหนียวพันธุ์น่าน 59 มีรูปแบบการปลูกโดยใช้รถดำนาแบบนั่งขับ ใช้ปุ๋ยเคมี พบโรคใบจุดสีน้ำตาลและเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล การเก็บเกี่ยวข้าวตามอายุและสังเกตสีของรวงข้าว ใช้รถเกี่ยวนวด และมากกว่าครึ่งไม่ลดความชื้น เกษตรกรมีความรู้ภาพรวมในระดับมากที่สุด เกษตรกรได้รับความรู้จากสื่อออนไลน์มากที่สุด เกษตรกรมีการปฏิบัติเกี่ยวกับการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง 2) เกษตรกรเห็นด้วยกับการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีภาพรวมในระดับมาก โดยเห็นด้วยมากที่สุดในประเด็นที่ช่วยลดต้นทุนการผลิตลงได้ เกษตรกรมีความต้องการส่งเสริมการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีในภาพรวมในระดับมาก โดยมีความต้องการด้านความรู้มากที่สุด 3) ปัจจัยที่มีผลต่อการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี ได้แก่ ปัญหาเกี่ยวกับการผลิตข้าว มีผลอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ ที่ระดับ 0.01 จำนวนแรงงานในภาคการเกษตร รายได้ในภาคการเกษตร ความต้องการส่งเสริม มีผลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ 0.05 4) เกษตรกรมีปัญหาภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง โดยมีปัญหาด้านการสนับสนุนมากที่สุด เกษตรกรเห็นด้วยต่อข้อเสนอแนะเกี่ยวกับด้านการสนับสนุนมากที่สุด คือ สนับสนุนเมล็ดพันธุ์ข้าวและแหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์ และควรมีการส่งเสริมการถ่ายทอดความรู้ เทคโนโลยีเกี่ยวกับการผลิตข้าวตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี สนับสนุนปัจจัยการผลิตในการลดต้นทุนการผลิต และการรวมกลุ่มจัดตั้งศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนหรือศูนย์ข้าวชุมชน