Factors Influencing Excise Tax Income on oil and oil products of Thailand

Abstract

The objective of this study is to explore 1) the structure of consumption and excise tax on oil and oil products in Thailand and 2) factors affecting revenue from excise tax collection on oil and oil products in Thailand.

To explore the structure of consumption and excise taxes on oil and oil products, secondary data of annual time series from 2015 to 2022 were used and analyzed by descriptive statistics. To study factors affecting revenue from excise tax collection on oil and oil products, secondary data of monthly time series from January 2003 to December 2022 were used, and the multiple regression analyses was performed using the least squares method.

The results of the study found that 1) oil production in Thailand involves importing crude oil which is refined into finished oil and various products. In some periods, refined oil may be imported or exported when production and consumption are not in balance. From 2015 to 2019, the use of refined oil increased with an average rate of 2.44 percent per year, but for 2020-2021, the use of refined oil has decreased with an average rate of 7.94 percent per year. When the economy recovered from the COVID-19 pandemic in 2022, the use of refined oil increased to 55,309.72 million liters or 13.41 percent higher from the previous year. The excise tax on oil and oil products is collected from the production process and the import of refined oil, with different rates for each product. In 2022, the amount of the revenue collected was 167,587.73 million baht, with diesel tax, gasoline tax, and liquefied petroleum gas accounting for 62.82 percent, 30.66 percent, 4.15 percent, respectively. 2) The factors affecting revenue from gasoline tax collection include the price of gasohol 95, the amount of gasoline consumed, and crude oil prices, with statistical significance level of 0.01. The factors affecting diesel tax collection include the price of diesel fuel, diesel fuel consumption, with statistical significance level of 0.01, and the price of petroleum, with statistical significance level of 0.05 level. The factors affecting the collection of liquefied petroleum gas taxes include the amount of LPG gas used, with statistical significance level of 0.01, and the energy index, with statistical significance level of 0.05.

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) โครงสร้างการบริโภคและภาษีสรรพสามิตน้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมันของประเทศไทย และ 2) ปัจจัยที่มีผลต่อรายได้จากการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมันของประเทศไทย

การศึกษาโครงสร้างการบริโภคภาษีสรรพสามิตน้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมันใช้ข้อมูลทุติยภูมิ แบบอนุกรมเวลารายปี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558-2565 วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สำหรับการศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อรายได้จากการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมันใช้ข้อมูลทุติยภูมิ แบบอนุกรมเวลารายเดือน ตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2546 ถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2565 วิเคราะห์การถดถอยพหุคูณโดยประมาณค่าด้วยวิธีกำลังสองน้อยที่สุด

ผลการศึกษาพบว่า 1) การผลิตน้ำมันของประเทศไทยจะเป็นการนำเข้าน้ำมันดิบเพื่อนำมากลั่นเป็นน้ำมันสำเร็จรูปและผลิตภัณฑ์ต่างๆ บางช่วงเวลามีการนำเข้าหรือส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปเมื่อการผลิตและการใช้ไม่สมดุลกัน พ.ศ.2558 - 2562 การใช้น้ำมันสำเร็จรูปเพิ่มขึ้น คิดเป็นอัตราเฉลี่ยร้อยละ 2.44 ต่อปี พ.ศ.2563-2564 การใช้น้ำมันสำเร็จรูปลดลง คิดเป็นอัตราเฉลี่ยร้อยละ 7.94 ต่อปี และเมื่อเศรษฐกิจเริ่มกลับสู่ภาวะปกติจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 พ.ศ.2565 การใช้น้ำมันสำเร็จรูปเพิ่มขึ้นเป็น 55,309.72 ล้านลิตร หรือคิดเป็นร้อยละ 13.41 เมื่อเทียบกับปีก่อน การจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมันจัดเก็บจากกระบวนการผลิตและการนำเข้าน้ำมันสำเร็จรูป ในแต่ละผลิตภัณฑ์จัดเก็บในอัตราที่แตกต่างกันซึ่งในปี พ.ศ.2565 จัดเก็บรายได้ จำนวน 167,587.73 ล้านบาท โดยจัดเก็บจากภาษีสรรพสามิตน้ำมันดีเซล ร้อยละ 62.82 ภาษีสรรพสามิตน้ำมันเบนซิน ร้อยละ 30.66 ภาษีก๊าซปิโตรเลียมเหลว ร้อยละ 4.15 ตามลำดับ และ 2) ปัจจัยที่มีผลต่อรายได้จากการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ำมันเบนซิน ได้แก่ ราคาน้ำมันแก๊สโซฮอล์ 95 ปริมาณการใช้น้ำมันเบนซิน และราคานำเข้าน้ำมันดิบ โดยมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ปัจจัยที่มีผลต่อการจัดเก็บภาษีสรรพสามิตน้ำมันดีเซล ได้แก่ ราคาน้ำมันดีเซล ปริมาณการใช้น้ำมันดีเซล โดยมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และราคานำเข้าปิโตรเลียม โดยมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และปัจจัยที่มีผลต่อการจัดเก็บภาษีก๊าซปิโตรเลียมเหลว ได้แก่ ปริมาณการใช้ก๊าซแอลพีจี โดยมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และดัชนีพลังงาน โดยมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05