Factors Affecting to Compliance on Good Agricultural Practices in Vegetables in Ban Khwao District, Chaiyaphum Province

Abstract

This research had an objective 1) general conditions and vegetables production 2) importance and the practice to good agricultural practices of farmers 3) problems and suggestions in good agricultural practices of farmers 4) the receiving and needs in the extension according to good agricultural practices of farmers and 5) the analysis of extension guideline to good agricultural practice of farmers. The population od study was 414 vegetable production famers in the area of Ban Khwao district, Chaiyaphum province who had registered as the department of agricultural extension in 2023. The sample size of 204 people was determined by using Taro Yamane formula with the error value of 0.05 and simple random sampling method. An interview form was used to collect data and data were analyzed by using descriptive statistics, T-test, multiple regression analysis and content analysis.The research results found that 1) most of the farmers, 52.5%, were female with an average age of 55.12 years and had completed primary education. Of the farmers, 48.0% grew chili, followed by asparagus, eggplant, corn, and lemongrass. Most farmers grew vegetables according to market demand and did not use soil conditioners before planting. They found plant diseases and insect pests, and 88.7% of farmers used chemicals for pest control, followed by biological agents. 2) Farmers gave the highest level of importance to almost every issue, except for data recording and monitoring, and they practiced good agricultural practices (GAP) at the highest level in almost every area, except for the use of hazardous agricultural chemicals and data recording and monitoring. 3) Farmers faced minor problems in water resources, planting areas, and data recording and monitoring. However, in sub-issues, they faced severe water shortages and moderate soil degradation with low fertility. 4) Farmers received low levels of extension overall but expressed a high demand for extension in two areas: knowledge and personal media for extension. 5) The number of non-household laborers positively affected farmers' good agricultural practices, meaning that as the number of non-household workers increased, adherence to GAP also increased. However, experience in growing vegetables had a negative effect: as farmers gained more experience in vegetable cultivation, the tendency to follow GAP decreased. And the extension guidelines included the extension of vegetable production according to Good Agricultural Practices by considering the needs of farmers and the extension through appropriate channels such as the use of personal media, publication media, electronic media, field visitation and field trip.

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพทั่วไปและสภาพการผลิตผัก 2) ความสำคัญและการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี 3) ปัญหาและข้อเสนอแนะการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี 4) การได้รับและความต้องการการส่งเสริมการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี และ 5) ปัจจัยและแนวทางการส่งเสริมการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกร ประชากรที่ศึกษา คือ เกษตรกรผู้ปลูกผักในอำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ ที่ขึ้นทะเบียนกับกรมส่งเสริมการเกษตร ปี พ.ศ. 2566 จำนวน 414 ราย กำหนดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรของ ทาโร ยามาเน่ ที่ระดับความคลาดเคลื่อน 0.05 ได้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 204 ราย สุ่มตัวอย่างแบบง่าย ใช้แบบสัมภาษณ์ในการเก็บรวบรวมข้อมูล และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา การทดสอบค่าที การวิเคราะห์ความถดถอยพหุคูณ และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) เกษตรกรส่วนใหญ่ ร้อยละ 52.5 เป็นเพศหญิง มีอายุเฉลี่ย 55.12 ปี จบการศึกษาระดับประถมศึกษา เกษตรกรร้อยละ 48.0 ปลูกพริก รองลงมาคือ หน่อไม้ฝรั่ง มะเขือ ข้าวโพด และตะไคร้ ส่วนใหญ่ปลูกผักตามความต้องการของตลาด ไม่ใช้วัสดุปรับปรุงบำรุงดินก่อนปลูกผัก ศัตรูผักในแปลงพบโรคพืชและแมลงศัตรูพืช โดยร้อยละ 88.7 ใช้สารเคมีในการป้องกันหรือกำจัด รองลงมาใช้ชีวภัณฑ์ 2) เกษตรกรมีระดับการให้ความสำคัญในระดับมากที่สุดเกือบทุกประเด็น ยกเว้นด้านการบันทึกข้อมูลและการตามสอบ และเกษตรกรมีระดับการปฏิบัติในระดับมากที่สุดเกือบทุกประเด็น ยกเว้นด้านวัตถุอันตรายทางการเกษตร และด้านการบันทึกข้อมูลและการตามสอบ 3) เกษตรกรมีปัญหาในประเด็นด้านแหล่งน้ำ พื้นที่ปลูก และการบันทึกข้อมูลและการตามสอบในระดับน้อย แต่เมื่อพิจารณาในประเด็นย่อย พบว่า มีปัญหาการขาดแคลนแหล่งน้ำอยู่ในระดับมาก และมีปัญหาด้านดินเสื่อมคุณภาพ มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำในระดับปานกลาง 4) เกษตรกรได้รับการส่งเสริมโดยภาพรวมอยู่ในระดับน้อย แต่มีความต้องการได้รับการส่งเสริมใน 2 ประเด็น อยู่ในระดับมาก คือ ด้านความรู้ และด้านสื่อบุคคลในการส่งเสริม 5) ปัจจัยด้านจำนวนแรงงานนอกครัวเรือนมีผลต่อการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีของเกษตรกรในเชิงบวก คือ เมื่อจำนวนแรงงานนอกครัวเรือนเพิ่มขึ้น มีผลให้การปฏิบัติตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นด้วย ส่วนปัจจัยด้านประสบการณ์ในการปลูกผักมีผลในเชิงลบ คือ เมื่อเกษตรกรมีประสบการณ์ในการปลูกผักเพิ่มขึ้น มีผลให้การปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีจะมีแนวโน้มลดลง และแนวทางการส่งเสริม คือ ส่งเสริมการผลิตผักตามการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี โดยพิจารณาจากความต้องการของเกษตรกรและส่งเสริมผ่านช่องทางที่เหมาะสม ได้แก่ การใช้สื่อบุคคล สื่อสิ่งพิมพ์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ การลงพื้นที่เยี่ยมเยียน และศึกษาดูงานจากแปลงต้นแบบ