ปัจจัยที่กำหนดอัตราดอกเบี้ยระยะสั้นในประเทศไทย

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่กำหนดอัตราดอกเบี้ยระหว่างธนาคารข้ามคืน ที่ผู้ศึกษา ใช้เป็นตัวแทนของอัตราดอกเบี้ยระยะสั้นในประเทศไทย ทั้งนี้ เนื่องจากปัจจุบันธนาคารแห่งประเทศไทย ดำเนิน นโยบายการเงินในกรอบเป้าหมายเงินเฟ้อโดยกำหนดให้อัตราดอกเบี้ยในตลาดซื้อพันธบัตร ระยะ 14 วัน เป็นอัตราดอกเบี้ยนโยบายในการส่งสัญญาณทางการเงิน เพื่อควบคุมอัตราเงินเฟ้อให้อยู่ในระดับเป้าหมาย โดยมีจุดมุ่งหมายให้อัตราดอกเบี้ยดังกล่าวทำหน้าที่เป็นกลไกทางการเงินส่งผ่านไปยังอัตราดอกเบี้ยระยะสั้นในตลาดเงิน และอัตราดอกเบี้ยระยะยาวในตลาดทุน โดยหวังให้เกิดผลกระทบในวงกว้างสู่การบริโภคและการลงทุนในระบบเศรษฐกิจและบรรลุเป้าหมายขั้นสุดท้ายในที่สุด ข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาเป็นข้อมูลทุติยภูมิรายวันจากธนาคารแห่งประเทศไทย แล้วนำมาเฉลี่ยเป็น รายเดือนตั้งแต่เดือนกรกฎาคม 2540 ถึงเดือนมิถุนายน 2547 โดยการศึกษาหาความสัมพันธ์ของอัตราดอกเบี้ย ระหว่างธนาคารข้ามคืนกับอัตราดอกเบี้ยระยะสั้นอื่น และสัดส่วนสินเชื่อต่อเงินฝากของธนาคารพาณิชย์ด้วยการ ประมาณการวิธี OLS จากการศึกษาด้วยภาพกราฟพบว่า อัตราดอกเบี้ยในตลาดซื้อคืนพันธบัตร ระยะ 14 วัน และอัตราดอกเบี้ย ที่คำนวณจากการกู้ยืมผ่านธุรกรรม FX Swap ประเภทในประเทศ ระยะ 1 วัน มีการเคลื่อนไหวในทิศทางเดียวกัน กับอัตราดอกเบี้ยระหว่างธนาคารข้ามคืน ในขณะที่อัตราดอกเบี้ยต่างประเทศ SIBOR ระยะ 7 วัน และสัดส่วน สินเชื่อต่อเงินฝากของธนาคารพาณิชย์ มีทิศทางการเคลื่อนไหวไม่สัมพันธ์กับอัตราดอกเบี้ยระหว่างธนาคารข้ามคืน และจากผลการศึกษาด้วยวิธีการ OLS ณ ระดับนัยสำคัญ 5 % พบว่า อัตราดอกเบี้ยในตลาดซื้อคืนพันธบัตร 14 วัน และอัตราดอกเบี้ยที่คำนวณจากการกู้ยืมผ่านธุรกรรม FX Swap ประเภทในประเทศ ระยะ 1 วัน มี ความสัมพันธ์เชิงบวกกับอัตราดอกเบี้ยระหว่างธนาคารข้ามคืน เป็นไปตามข้อสมมติฐานของการศึกษา ในขณะที่ อัตราดอกเบี้ยต่างประเทศ SIBOR ระยะ 7 วัน และสัดส่วนสินเชื่อต่อเงินฝากของธนาคารพาณิชย์ไม่มีความสัมพันธ์กับอัตราดอกเบี้ยระหว่างธนาคารข้ามคืน ซึ่งไม่เป็นไปตามข้อสมมติฐานของการศึกษา ทั้งนี้อาจเป็นเพราะอัตราดอกเบี้ยระยะสั้นในประเทศเป็นอิสระจากอัตราดอกเบี้ยต่างประเทศมากขึ้นหลังจากประเทศไทยใช้ระบบอัตราแลกเปลี่ยนแบบลอยตัวและการพิจารณาเฉพาะสภาพคล่องของธนาคารพาณิชย์ไม่สามารถใช้เป็นตัวกำหนดอัตราดอกเบี้ยได้ เนื่องจากในภาวะที่มียอดหนี้ NPL ที่สูง ดังนั้น เพื่อลดความเสี่ยงในการให้สินเชื่อ ธนาคารพาณิชย์ จึงต้องใช้ความระมัดระวังมากขึ้นในการปล่อยกู้ สรุปได้ว่าธนาคารแห่งประเทศไทยสามารถใช้อัตราดอกเบี้ยในตลาดซื้อคืนพันธบัตรระยะเวลา 14 วัน เป็นอัตราดอกเบี้ยนโยบายในการส่งสัญญาณทางการเงินในการดำเนินนโยบายการเงินแบบเป้าหมายเงินเฟ้อได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้เพราะอัตราดอกเบี้ยในตลาดซื้อคืนพันธบัตรเป็นตัวแปรที่มีความสัมพันธ์กับอัตราดอกเบี้ยระยะสั้นในตลาดในระดับสูง โดยสามารถวัดและติดตามการเคลื่อนไหวได้ตลอดเวลา ให้เป็นไปตามเป้าหมายเพื่อให้การควบคุมอัตราดอกเบี้ยส่งผลกระทบต่อภาคการผลิตจริง ดังนั้น อัตราดอกเบี้ย ในตลาดซื้อคืนพันธบัตร ระยะ 14 วัน จึงเป็นกลไกสำคัญที่จะสร้างเสถียรภาพให้กับระบบเศรษฐกิจไทยต่อไป