การพัฒนาแบบจำลองทิศทางการไหลของน้ำบนพิ้นผิวระดับสูงเชิงเลขสำหรับการพยากรณ์และการเตือนภัยน้ำท่วมจังหวัดนครศรีธรรมราช

Abstract

งานวิจัยนี้นำเสนอการพัฒนาแบบจำลองทิศทางการไหลของน้้าบนพื้นผิวระดับสูงเชิงเลขสำหรับการพยากรณ์และการเตือนภัยน้้าท่วมจังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาแบบจำลองทิศทางการไหลของน้้าบนพื้นผิวระดับสูงเชิงเลข สำหรับการพยากรณ์และการเตือนภัยน้้าท่วมจังหวัดนครศรีธรรมราช 2) ประเมินแบบจำลองทิศทางการไหลของน้้าบนพื้นผิวระดับสูงเชิงเลขสำหรับการพยากรณ์และการเตือนภัยน้้าท่วมจังหวัดนครศรีธรรมราช วิธีดำเนินการวิจัยประกอบด้วยการศึกษาลักษณะการระบายน้้า การวิเคราะห์ทิศทางการไหล การวิเคราะห์การไหลสะสม และการวิเคราะห์ขอบเขตของลำน้้า พื้นที่ศึกษา คือ ลุ่มน้้าคลองกลาย คลองท่าทน และคลองสาขาย่อย ในเขตพื้นที่อำเภอท่าศาลา อำเภอนบพิต้า และ อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช ด้วยกฎการไหล 8 ทิศทาง (D8) กับกฎเซลลูลาร์ ออโตเมต้า เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ข้อมูลแบบจำลองพื้นผิวระดับสูงเชิงเลข มาตราส่วน 1:50,000 ของ กรมแผนที่ทหาร โปรแกรมที่ใช้ ได้แก่ Mathematica และ ArcGIS 10.2 ประเมินผลแบบจำลอง โดยการเปรียบเทียบกับขอบเขตแหล่งน้้าจากฐานข้อมูล Google Map ผลการวิจัยพบว่าแบบจำลองทิศทางการไหลของน้้าบนพื้นผิวระดับสูงเชิงเลข พื้นที่ลุ่มน้้าคลองกลายและพื้นที่ลุ่มน้้าคลองท่าทนสอดคล้องกับความเป็นจริง ประเมินผลแบบจำลองทิศทางการไหลด้วยวิธีการเปรียบเทียบกับขอบเขตแหล่งน้้าจากฐานข้อมูล Google Map แทนการออกสำรวจขอบเขตแหล่งน้้าในพื้นที่จริง จากการเปรียบเทียบดังกล่าวสามารถพิสูจน์เบื้องต้นได้ว่าทิศทางการไหลบริเวณแหล่งน้้าที่ได้จากการพัฒนาแบบจำลองมีความสอดคล้องกับทิศทางการไหลบริเวณ แหล่งน้้าในสภาพจริง ผลการเปรียบเทียบแสดงให้เห็นว่าข้อมูลแหล่งน้้าจากการนำทิศทางการไหลของน้้าที่ได้จากการพัฒนาไปหาขอบเขตแหล่งน้้ามีความสอดคล้องกับข้อมูลแหล่งน้้าจากฐานข้อมูล Google Map โดยข้อมูลจากทั้ง 3 ส่วนมีลักษณะทิศทางการไหลไปในแนวเดียวกัน ไม่มีการเกิดการขาดหายของเส้นทางน้้าแต่อย่างใด สามารถกำหนดจุดระบายน้้าเมื่อเกิดการสะสมของปริมาณน้้าจำนวนมากของพื้นที่ที่ศึกษาได้ ข้อเสนอแนะสำหรับการวิจัยควรมีการออกภาคสนามเพื่อเก็บข้อมูล ที่เป็นปัจจุบัน จะทำให้แบบจำลองมีประสิทธิภาพถูกต้องแม่นยำมากยิ่งขึ้น