ปัญหาการควบคุมกำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทย

Abstract

การศึกษาค้นคว้าอิสระเรื่อง ปัญหาการกำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับการกระจายอำนาจทางปกครองให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ความหมาย ลักษณะและองค์ประกอบขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในฐานะองค์กรกระจายอำนาจทางพื้นที่ (2) ศึกษาแนวคิด ทฤษฎีและหลักการของการใช้อำนาจกำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและพัฒนาการของกฎหมายในประเทศไทย (3) ศึกษาและวิเคราะห์หลักความชอบด้วยกฎหมายและหลักความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของการใช้อำนาจกำกับดูแลทางปกครอง และ (4) เสนอแนะแนวทางในการใช้อำนาจกำกับดูแลทางปกครองที่เห็นว่าจะมีความเหมาะสม สอดคล้องกับหลักการปกครองตนเอง การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยวิจัยจากเอกสารและศึกษาเปรียบเทียบการปกครองท้องถิ่นของประเทศที่มีรูปแบบของรัฐเป็นรัฐเดี่ยวและประสบผลสำเร็จอย่างสูงในการจัดการปกครองท้องถิ่น การจัดความสัมพันธ์เชิงอำนาจระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับรัฐส่วนกลาง การใช้อำนาจกำกับดูแลที่ชอบด้วยกฎหมายเพื่อหาแนวทางในการประยุกต์ใช้ในการกำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทยให้เหมาะสมต่อไป ผลการศึกษาพบว่า ปัญหาของการกำกับดูแลเป็นปัญหาข้อกฎหมายที่มีสาเหตุจากการที่ไม่ได้มีการปรับปรุง เปลี่ยนแปลง หรือแก้ไขบทกฎหมายที่มีมาแต่เดิมก่อนที่จะมีการบัญญัติหลักการกำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไว้ในรัฐธรรมนูญให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญและหลักการกฎหมายปกครองหรือกฎมายมหาชนที่ก้าวหน้ามากขึ้น ปัญหาดังกล่าวเป็นอุปสรรคขัดขวางความริเริ่มในการจัดทำบริการสาธารณะในอำนาจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นอย่างมาก จึงเสนอแนะแนวทางแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับการกำหนดหน้าที่ของรัฐส่วนกลางกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น การกำหนดมาตรฐานการกำกับดูแลที่มีความชัดเจน ขจัดความซํ้าซ้อนและกำหนดให้ศาลปกครองเป็นศาลที่มีเขตอำนาจในการพิจารณาวินิจฉัยความชอบด้วยกฎหมายของการกำกับดูแล