ปัญหาและอุปสรรคเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิของพยานในคดีอาญา

Abstract

การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาหรืออุปสรรคในการบังคับใช้พระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ. 2546 ที่เกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิของพยานในคดีอาญาของประเทศไทย การเปรียบเทียบรูปแบบการคุ้มครองพยานในต่างประเทศ รวมถึงศึกษาพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ฉบับที่ 3 พ.ศ. 2562 เพื่อพัฒนารูปแบบสิทธิของพยานซึ่งมีข้อจำกัดในปัจจุบันให้สอดคล้องกับกฎหมายสากล การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยวิธีวิจัยเอกสารจากหนังสือ รายงานวิจัย วิทยานิพนธ์ จุลสารและเอกสารที่ไม่ได้พิมพ์เผยแพร่ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ ทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ ผลการศึกษา พบว่าการบัญญัติสิทธิของพยานในการเปลี่ยนชื่อตัว ชื่อสกุล และหลักฐานทางทะเบียนในปัจจุบันยังจำกัดสิทธิของพยาน สำหรับการคุ้มครองความปลอดภัยของพยานบุคคลในคดีสำคัญต่อกระบวนการยุติธรรมที่อาจจะมีภยันตรายต่อชีวิตและทรัพย์สิน รวมถึงบุคคลใกล้ชิดซึ่งเป็นผลจากการมาให้การเป็นพยาน อันส่งผลต่อการนำตัวผู้กระทำความผิดมาลงโทษ เพื่อประโยชน์สูงสุดกระบวนการยุติธรรม ทั้งนี้การกำหนดสิทธิพยานเพื่อดำเนินการเปลี่ยนชื่อตัว ชื่อสกุล และหลักฐานทางทะเบียนเมื่อเข้าสู่มาตรการพิเศษในการคุ้มครองพยาน จะเป็นปัจจัยหนึ่งอันส่งผลต่อกระบวนการยุติธรรมให้ดำเนินไปได้โดยไม่สะดุดหยุดลง พยานมีความปลอดภัย และนำตัวผู้กระทำความผิดมาลงโทษตามกฎหมาย ดังนั้นผู้ศึกษาเสนอให้แก้ไขเพิ่ม หลักเกณฑ์เฉพาะหลักฐานทางทะเบียนราษฎร สำหรับการคุ้มครองพยานตามมาตรการพิเศษกำหนดให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมความในมาตรา 10 อนุ 3/1 พระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ. 2546 ยกร่างระเบียบกระทรวงยุติธรรมว่าด้วยการเปลี่ยนหลักฐานการทะเบียนราษฎรเพื่อการปฏิบัติงานคุ้มครองพยานในคดีอาญาตามมาตรการพิเศษ พ.ศ. ...