ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการบริหารจัดการของศูนย์ข้าวชุมชน ตำบลช้างมิ่ง อำเภอพรรณานิคม จังหวัดสกลนคร

Abstract

การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพด้านสังคมและเศรษฐกิจของคณะกรรมการ และสมาชิกศูนย์ข้าวชุมชนตำบลช้างมิ่ง อำเภอพรรณานิคม จังหวัดสกลนคร 2) สภาพการบริหารจัดการของ ศูนย์ข้าวชุมชนตำบลช้างมิ่ง อำเภอพรรณานิคม จังหวัดสกลนคร 3) ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการบริหารจัดการของศูนย์ข้าวชุมชนตำบลช้างมิ่ง อำเภอพรรณานิคม จังหวัดสกลนคร ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพด้านสังคมและเศรษฐกิจ ส่วนใหญ่ร้อยละ 86.50 เป็นเพศชาย มีอายุเฉลี่ย 52.71 ปี ระดับการศึกษาส่วนใหญ่ร้อยละ 71.20 จบประถมศึกษา (ป.4 - ป.6) และร้อยละ 90.40 ไม่มีตำแหน่งใดๆในชุมชน นอกจากเป็นสมาชิกศูนย์ข้าวชุมชนแล้วยังเป็นสมาชิกกลุ่มต่างๆ เช่น กลุ่มเกษตรกร กลุ่มแม่บ้านเกษตรกร ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ พื้นที่เพาะปลูกข้าวเฉลี่ย 15.08 ไร่/ครัวเรือน แรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 2.50 คน อาชีพเสริมได้แก่ รับจ้างแรงงาน ค้าขาย 2) สภาพการบริหารจัดการของศูนย์ พบว่า มีการเลือกตั้งคณะกรรมการกลุ่ม การบริหารกลุ่มมีระบบ มีการบริหารด้านการจัดการเมล็ดพันธุ์ข้าว ดังนี้ พื้นที่แปลงพันธุ์ของสมาชิกเหมาะสม มีการเตรียมดินก่อนปลูก มีการตากเมล็ด มีการตัดพันธุ์ปนเมล็ดพันธุ์ส่วนใหญ่จำหน่ายให้ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสกลนครและเกษตรกรในชุมชน มีการแลกเปลี่ยนความรู้ในกลุ่ม มีการจัดสรรทุนเพื่อการเรียนรู้ มีการจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ โดยกลุ่ม มีถุงบรรจุเมล็ดพันธุ์ และมีวิธีการเก็บรักษา กองทุนมีการบริหารเป็นระบบและมีการตรวจสอบ 3) ปัจจัย ที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการบริหารจัดการของศูนย์ข้าวชุมชนตำบลช้างมิ่ง ประกอบด้วยปัจจัยภายใน ได้แก่ ด้านผู้นำ ด้านสมาชิก ด้านการผลิต ด้านกองทุนหมุนเวียน ด้านการเรียนรู้ และด้านตัวบุคคล ส่วนปัจจัยภายนอก ได้แก่ นโยบายการบริหารประเทศ ยุทธศาสตร์การดำเนินงานของจังหวัด การได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ สภาพแวดล้อม ปัจจัยการผลิต และตลาด