ปัจจัยที่มีผลต่อการธำรงอยู่ของแพทย์และทันตแพทย์โรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาระดับการธารงอยู่ของแพทย์และทันตแพทย์โรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย (2) ศึกษาปัจจัยส่วนบุคคล ปัจจัยเกี่ยวกับงาน ระดับความพึงพอใจในงาน และระดับความฝังติดในงาน ของแพทย์และทันตแพทย์โรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย (3) ศึกษาปัจจัยส่วนบุคคล ปัจจัยเกี่ยวกับงาน ความพึงพอใจในงาน และความฝังติดในงาน ที่มีผลต่อการธารงอยู่ของแพทย์และทันตแพทย์โรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย และ (4) เสนอแนะแนวทางเพื่อเพิ่มระดับการธารงอยู่ของแพทย์และทันตแพทย์โรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ ประชากร คือ แพทย์และทันตแพทย์ในโรงพยาบาลเอกชนทั่วประเทศไทยจำนวน 7,082 คน กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างตามสูตรของทาโร ยามาเน่ ด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นได้ 140 คน เป็นแพทย์ 103 คน ทันตแพทย์ 37 คน เครื่องมือในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ การทดสอบค่าที การวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว และการวิเคราะห์ ถดถอยเชิงเส้นแบบพหุคูณ ผลการวิจัยพบว่า (1) ระดับการธารงอยู่ของแพทย์และทันตแพทย์โรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทย โดยรวมอยู่ในระดับมาก (2) ปัจจัยส่วนบุคคล ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุระหว่าง 31-40 ปี อาชีพแพทย์ การศึกษาระดับปริญญาตรี แพทย์มีความถนัดเฉพาะทางด้านเวชปฏิบัติทั่วไปและด้านอายุรศาสตร์ ส่วนทันตแพทย์มีความถนัดเฉพาะทางด้านทันตกรรมทั่วไปสถานภาพสมรส มีบุตรจำนวน 2 คน ด้านปัจจัยเกี่ยวกับงาน ส่วนใหญ่มีประสบการณ์ทำงาน 0-5 ปี อายุการทำงานที่โรงพยาบาลปัจจุบันอยู่ในช่วง 0-5 ปี เป็นแพทย์/ทันตแพทย์ประจำ รายได้เฉลี่ยต่อเดือน 100,001-150,000 บาท มีสวัสดิการสิทธิรักษาพยาบาลฟรี/ราคาพิเศษ จำนวนชั่วโมงทำงาน 41-50 ชั่วโมง/สัปดาห์ วันหยุด 2 วัน/สัปดาห์ ทำงานในโรงพยาบาลขนาด100-199 เตียง โรงพยาบาลอยู่ในภาคใต้ มีภูมิลำเนากับที่ตั้งของโรงพยาบาลในจังหวัดเดียวกัน ด้านระดับความพึงพอใจในงานและระดับความฝังติดในงาน อยู่ในระดับมาก (3) ปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ เพศ อายุ อาชีพ สถานภาพ จำนวนบุตร และปัจจัยเกี่ยวกับการทำงาน ได้แก่ ประสบการณ์ทำงาน ภูมิลำเนาที่อาศัยกับที่ตั้งของโรงพยาบาล มีผลต่อระดับการธำรงอยู่ของแพทย์และทันตแพทย์โรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ส่วนปัจจัยความฝังติดในงานด้านการเสียประโยชน์ในองค์การ ด้านความเข้ากันได้ในองค์การ และด้านสายสัมพันธ์นอกองค์การ ร่วมกันอธิบายการธำรงอยู่ของแพทย์และทันตแพทย์โรงพยาบาลเอกชนในประเทศไทยได้ร้อยละ 50 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 โดยสมการทำนายคือ การธำรงอยู่ = 0.16 + 0.26 (การเสียประโยชน์ในองค์การ) + 0.44 (ความเข้ากันได้ในองค์การ) + 0.20 (สายสัมพันธ์นอกองค์การ) และ (4) พบว่า ผู้บริหารโรงพยาบาบาลเอกชนควรให้ความสำคัญกับเพศชาย อายุ 51 ปีขึ้นไป อาชีพทันตแพทย์ สถานภาพสมรสมีบุตร 2 คน มีประสบการณ์ทำงาน 26 ปีขึ้นไป มีภูมิลำเนากับที่ตั้งของโรงพยาบาลอยู่จังหวัดเดียวกัน และส่งเสริมให้เกิดความฝังติดในงานโดยมีนโยบายการจ่ายค่าตอบแทนและสวัสดิการที่จูงใจ สร้างสภาพแวดล้อมและบรรยากาศที่ดีในการทำงานจัดกิจกรรมสานสัมพันธ์ ส่งเสริมการอบรมและศึกษาต่อ ส่งเสริมการสร้างผลงานและใช้ทักษะความสามารถในการทำงาน องค์การ สื่อสารพันธกิจ วิสัยทัศน์ และค่านิยมร่วมสู่บุคลากร เพื่อให้มีเป้าหมายร่วมกัน รวมถึงโฆษณาและประชาสัมพันธ์ภาพลักษณ์ที่ดีขององค์การออกสู่สังคม จัดกิจกรรมเพื่อสังคม ให้สวัสดิการที่ครอบคลุมถึงสิทธิประโยชน์ของบุคคลในครอบครัว เพื่อให้ครอบครัว และคนรู้จักสนับสนุนให้ทำงานที่โรงพยาบาลนี้ต่อไป