กระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์กับความผิดอาญาอันยอมความไม่ได้กรณีความผิดฐานลักทรัพย์

Abstract

การศึกษาค้นคว้าอิสระเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์ถึงแนวคิดการควบคุมอาชญากรรมและความเหมาะสมในส่วนของความรับผิดทางอาญาตามแนวทางของกระบวนการยุติธรรมทางอาญา และกระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์ ทั้งวิเคราะห์ถึงความผิดทางอาญาที่ไม่สามารถยอมความได้ว่าจะสามารถนำมาใช้ร่วมกับกระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์หรือไม่ โดยคำนึงถึงพื้นฐานทางความคิดเจตนารมณ์และประเด็นปัญหาทางข้อกฎหมาย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการวิจัยเชิงกฎหมาย ด้วยวิธีการวิจัยทางเอกสาร โดยศึกษาจากแนวคิดทฤษฎี และเอกสารที่เกี่ยวข้อง (Documentary Research) โดยทำการศึกษารวบรวมจากเอกสาร บทความ ตำรา เวปไซต์ และงานวิจัยทางวิชาการต่างๆ ที่เกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์ในสังคมไทยและในต่างประเทศที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่าแนวความคิด “ กระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์ ” เป็นความหวังของกระบวนการยุติธรรมทางอาญาว่าจะสามารถลดปริมาณคดีที่เข้าสู่ระบบอันส่งผลกระทบในหลายด้าน แนวคิด ยุติธรรมเชิงสมานฉันท์จะเป็นการกลั่นกรองคดีเพื่อเปิ ดโอกาสให้คดีที่มีความสำคัญจำเป็นเร่งด่วนได้เข้าสู่กระบวนการทางกฎหมายอย่างรวดเร็ว รวมถึงเป็นการจัดการกับคดีที่ไม่จำเป็นให้ออกจากระบบ อันจะส่งผลต่อปริมาณคดีและประสิทธิภาพของกระบวนการยุติธรรม สิ่งสำคัญเพื่อเป็นการตอบสนองต่อการแก้ปัญหาดังกล่าว การขยายกรอบประเภทความผิดที่สามารถนำมาใช้กับกระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์ให้กว้างยิ่งขึ้น โดยไม่ถูกจำกัดอยู่แต่เพียงความผิดอาญาอันยอมความได้ และความผิดเล็กน้อยอื่นๆเท่านั้น ทั้งนี้ข้อจำกัดดังกล่าวอาจเป็นอุปสรรคสำคัญต่อการบรรลุตามวัตถุประสงค์ ทั้งนี้เห็นว่าการวางหลักการโดยอาศัยทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการกระทำความผิดโดยไม่อิงอยู่กับทฤษฎีการลงโทษแต่เพียงอย่างเดียวไม่ว่าจะเป็นทฤษฎีด้านจิตวิทยา ทฤษฎีทางสังคม ทฤษฎีทางอาชญาวิทยาแนวสันติวิธี เป็นต้น โดยคำนึงถึงเจตนารมณ์ของกฎหมายอาญาที่จะไม่เป็นการทำลายต่อหลักการพื้นฐาน