ประสบการณ์เส้นทางชีวิตสู่มหาบัณฑิตหลังกำแพง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสบการณ์การดำเนินชีวิตในการเรียนระดับ มหาบัณฑิตของผู้ต้องขังในเรือนจำกลางบางขวาง โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงคุณภาพแนว ปรากฏการณ์วิทยา ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ นักศึกษาระดับมหาบัณฑิตที่เป็นผู้ต้องขังอยู่ในเรือนจำกลางบางขวาง โดยมีเกณฑ์การคัดเข้า คือ เป็นนักศึกษาระดับมหาบัณฑิต เป็นผู้ต้องขังตามคำพิพากษาตัดสินตลอด ชีวิตหรือประหารชีวิตอยู่ในเรือนจำกลางบางขวาง สามารถสื่อสารภาษาไทยได้ดีและยินดีเข้าร่วมการ วิจัยในครั้งนี้ จำนวน 7 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แนวคำถามสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง บันทึกการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และบันทึกภาคสนาม ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลทำการวิเคราะห์บริบทและเนื้อหา โดยถอดรหัสข้อความ และจัดกลุ่มข้อมูลตามลักษณะที่มีความหมายคล้ายคลึงกันให้เป็นหมวดหมู่ จากนั้นจัดเป็นประเด็นย่อย และสรุปเป็นประเด็นหลัก ผลการวิจัยปรากฏว่า ประสบการณ์การดำเนินชีวิตในการเรียนระดับมหาบัณฑิต มี 4 ประเด็นหลัก ดังนี้ (1) ความมืดบนเส้นทางเดิน มี 3 ประเด็นรอง คือ (ก) โลกแคบที่เกิดจากมุมมอง ทางความคิด (ข) ความทุกข์ที่เกิดจากใจ และ (ค) พฤติกรรมที่แสดงออก (2) ดั้นด้นสู่การศึกษา มี 2 ประเด็นรอง คือ (ก) ก้าวแรกบนเส้นทางเดิน (ข) เดิมเต็มกำลังใจแก่ตัวเอง (3) ก้าวเดินสู่เส้นทาง มหาบัณฑิต มี 4 ประเด็นรอง คือ (ก) จัดสรรเวลาเรียน (ข) อดทนสู้เพื่อค่าเล่าเรียน (ค) เชื่อมั่นใน ความสามารถของตน และ (ง) สายสัมพันธ์ของเจ้าหน้าที่และผู้สอน และ (4) ก้าวสู่ความสำเร็จเพื่อ ทางเดินสู่อิสรภาพ มี 3 ประเด็นรอง คือ (ก) เรียนรู้ชีวิตด้วยแนวคิดจิตวิทยา (ข) ความรู้สึกดีๆ ที่ ปรากฏในใจ และ (ค) คุณค่าชีวิตจากการศึกษา