การศึกษาประสิทธิภาพการจัดการของโรงพยาบาลทหารบกโดยการวิเคราะห์เส้นห่อหุ้มข้อมูล

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประสิทธิภาพการจัดการของโรงพยาบาลทหารบก และ 2) ศึกษาแนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการของโรงพยาบาลทหารบก ประชากรที่ใช้ในการศึกษา คือ โรงพยาบาลทหารบกทั้ง 37 แห่ง ใช้ข้อมูลทุติยภูมิในการศึกษา โดยรวบรวมจากโรงพยาบาลทั้ง 37 แห่ง และกรมแพทย์ทหารบก ปีงบประมาณ 2561 ใช้เทคนิคการวิเคราะห์เส้นห่อหุ้มในการวัดประสิทธิภาพการจัดการของโรงพยาบาลทหารบก การวัดประสิทธิภาพการจัดการทรัพยากรสุขภาพใช้วิธีสองลำดับขั้น และการวัดประสิทธิภาพการจัดการด้านต้นทุนใช้แบบจําลองต้นทุนที่หาค่าต่ำที่สุด โดยวิเคราะห์แยกตามกลุ่มขนาดของโรงพยาบาลประกอบด้วยโรงพยาบาลระดับภาค ขนาดใหญ่ ขนาดกลางและขนาดเล็กผลการศึกษาพบว่า 1) ประสิทธิภาพการจัดการด้านทรัพยากรสุขภาพ มีค่าเฉลี่ยประสิทธิภาพเท่ากับ 0.889 จํานวนโรงพยาบาลที่มีประสิทธิภาพจํานวน 16 แห่ง ร้อยละ 43.2 และโรงพยาบาลที่ไม่มีประสิทธิภาพจํานวน 21 แห่ง ร้อยละ 56.8 ประสิทธิภาพการจัดการด้านต้นทุน มีค่าเฉลี่ยประสิทธิภาพเท่ากับ 0.989 โรงพยาบาลที่มีประสิทธิภาพจํานวน 24 แห่ง ร้อยละ 64.9 และโรงพยาบาลที่ไม่มีประสิทธิภาพจํานวน 13 แห่ง ร้อยละ 35.1 และ 2) แนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพด้านทรัพยากรสุขภาพของโรงพยาบาลที่ไม่มีประสิทธิภาพ พบว่า สามารถลดปัจจัยนําเข้าลงเฉลี่ยร้อยละ 11.1 โดยการดำเนินงานอยู่ในช่วงผลได้ต่อขนาดเพิ่มขึ้น ซึ่งปัจจัยนำเข้าสำคัญที่สามารถจัดสรรได้ คือ จํานวนพยาบาลและจํานวนแพทย์ โดยจัดสรรให้เหมาะสมกับอัตราการให้บริการในกลุ่มโรงพยาบาลทหารบก สําหรับแนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพด้านการจัดการด้านต้นทุนของโรงพยาบาล พบว่า การดำเนินงานอยู่ในช่วงผลได้ต่อขนาดลดลง การลดปัจจัยนําเข้าไม่สามารถเพิ่มประสิทธิภาพได้ ดังนั้นจึงควรมีการปรับเปลี่ยนนโยบายการบริหารจัดการด้านต้นทุนของโรงพยาบาลทหารบก