บทบาทของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ที่มีต่อการพัฒนาทางการเมือง : กรณีศึกษาบ้านหนองแวงน้อย ตำบลเมืองพลับพลา อำเภอห้วยแถลง จังหวัดนครราชสีมา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาบทบาทหน้าที่ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ที่มีต่อการพัฒนาทางการเมือง (2) ศึกษาปัญหา อุปสรรค ของ อสม. ที่มีต่อการพัฒนาทางการเมือง (3) เสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหา และพัฒนาศักยภาพของ อสม. ที่มีต่อการพัฒนาทางการเมือง การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จานวน 9 คน ดังนี้ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านหนองแวงน้อย จำนวน 3 คน นากยกองค์การบริหารส่วนตาบลเมืองพลับพลา จำนวน 1 คน กำนันตำบลเมืองพลับพลา จำนวน 1 คน ผู้ใหญ่บ้านหนองแวงน้อย จำนวน 1 คน สมาชิกองค์การบริหารส่วนตาบลเมืองพลับพลา จำนวน 1 คน ประชาชนในพื้นที่ จำนวน 2 คน เครื่องมือวิจัยใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง และการวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า (1) บทบาทของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านที่มีต่อการพัฒนาทางการเมือง (อสม.) คือ ให้บริการสาธารณสุขขั้นพื้นฐานด้วยความเท่าเทียมกัน ส่งเสริมให้ชาวบ้านมีส่วนร่วมในกิจกรรมการป้องกันและเฝ้าระวังรักษาโรคในชุมชน และกล่อมเกลาให้มีทัศนคติความเชื่อวัฒนธรรมทางสังคมที่เป็นเหตุเป็นผล พร้อมทั้งมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการชุมชนตนเองโดยการเป็นคณะทำงานด้านสิ่งแวดล้อมและสาธารณสุข และร่วมตรวจสอบการทำงานของนักการเมืองท้องถิ่น ที่สำคัญคือการเรียกร้องให้นายอำเภอห้วยแถลงเข้าตรวจสอบการทำงานของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองพลับพลา (2) ปัญหาอุปสรรคของ อสม. ที่มีต่อการพัฒนาทางการเมือง พบว่า อสม. ให้การยกย่องผู้มีอำนาจบารมีพร้อมทั้งเกิดความขัดแย้งภายในกลุ่มทำให้ไม่มีศักยภาพเพียงพอในการแสดงอิทธิพล อีกทั้งชาวบ้านขาดความตื่นตัวในการเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ทำให้ อสม. ทำงานยากขึ้น (3) ข้อเสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหาและพัฒนาศักยภาพของ อสม. ที่มีต่อการพัฒนาทางการเมือง คือ ต้องสนับสนุนให้ อสม. มีความตื่นตัวเข้าร่วมในกิจกรรมทางการเมืองมากขึ้น โดยการฝึกอบรมปรับเปลี่ยนทัศนคติ ค่านิยม กล้าวิจารณ์การทำงานของรัฐอย่างสร้างสรรค์ และสนับสนุนให้ อสม. มีอิสระดำเนินงานได้ในลักษณะที่ไม่แบ่งพรรคแบ่งพวกทางการเมืองและไม่กลายเป็นที่แสวงหาผลประโยชน์ของนักการเมือง