ความคิดและบทบาททางการเมืองการปกครองของพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯ ที่มีต่อสยามระหว่าง พ.ศ. 2436-2461

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาเพื่อศึกษาความคิดทางการเมืองของพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯ ที่มีต่อรัฐสยามในช่วงระหว่าง พ.ศ. 2436 – พ.ศ.2461 (2) เพื่อศึกษาบทบาทด้านการเมืองการปกครองของพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯ ที่มีต่อรัฐสยามในช่วงระหว่าง พ.ศ. 2436 – พ.ศ. 2461 การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ข้อมูลในการทำวิจัยได้มาจากการศึกษาเอกสารประวัติศาสตร์ทางการเมืองการปกครองของเมืองน่าน ซึ่งเป็นข้อมูลที่เก่าแก่ และข้อมูลบางส่วนได้มาจากการสัมภาษณ์บุคคลที่มีความเกี่ยวข้องในลักษณะแบบเจาะลึก คือผู้ที่มีความรู้ความเข้าใจในประวัติศาสตร์เมืองน่านและบุตรหลานของพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯที่ยังมีชีวิตอยู่ ผลการวิจัยพบว่า พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯ ทรงมีแนวคิดทางการเมืองการปกครองเมืองน่านในด้าน (1) การใช้พุทธศาสนาและความเชื่อเรื่องผีควบคุมคนในสังคมเมืองน่าน (2) แนวคิดสมัยใหม่ในการจัดรูปแบบการเมืองการปกครองขึ้นใหม่ในเมืองน่าน โดยการนาระบบราชการมาใช้ในการปกครองเมืองน่าน การจัดการการศึกษาสมัยใหม่ให้เกิดขึ้นในเมืองน่านซึ่งได้มีการก่อตั้งโรงเรียนขึ้นเพื่อให้ชาวเมืองน่านได้มีโอกาสศึกษาเรียนรู้ และแนวคิดในการแสดงออกถึงความจงรักภักดีซื่อสัตย์ต่อพระมหากษัตริย์แห่งรัฐสยามซึ่งทาให้ความสัมพันธ์ทางการเมืองของเมืองน่านกับรัฐสยามเป็นไปในทางที่ดี สาหรับบทบาททางด้านการเมืองการปกครองนั้นพบว่าพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯได้มีบทบาทในบทบาทในการช่วยเหลือรัฐสยามในการทาศึกเมืองเชียงตุง บทบาทในด้านการทาสงครามปราบฮ่อ บทบาทการปกป้องรักษาดินแดนของรัฐสยามมิให้ตกเป็นเมืองขึ้นของฝรั่งเศส และยังได้มีบทบาทในการช่วยเหลือรัฐสยามในการปราบกบฏเงี้ยวเมืองแพร่