การบริหารงานหอสมุดแห่งชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพัฒนาการหอสมุดแห่งชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน และ (2) วิเคราะห์การบริหารงานหอสมุดแห่งชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเอกสารและการวิจัยเชิงคุณภาพเอกสารเกี่ยวกับการบริหารงานหอสมุดแห่งชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนและผู้อำนวยการหอสมุดแห่งชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน จำนวน 9 ประเทศ เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แบบบันทึก และแบบสัมภาษณ์ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์และสังเคราะห์เนื้อหา ข้อมูลเชิงปริมาณ ใช้การหาค่าร้อยละ แหล่งข้อมูลหลัก คือ จํานวน 215 รายการ ผลการวิจัยพบว่า (1) หอสมุดแห่งชาติของประเทศสมาชิกอาเซียนมีพัฒนาการอย่างยาวนาน โดยหอสมุดแห่งชาติฟิลิปปินส์เป็นหอสมุดแห่งชาติที่ก่อตั้งเป็นแห่งแรก (พ.ศ. 2471) และหอสมุดแห่งชาติอินโดนีเซีย ก่อตั้งหลังสุด (พ.ศ. 2523) หอสมุดแห่งชาติส่วนใหญ่วางรากฐานการก่อตั้งโดยผู้ปกครองอาณานิคมตะวันตก รองลงมาก่อตั้งโดยสถาบันกษัตริย์ ปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อพัฒนาการของหอสมุดแห่งชาติ ได้แก่ กฎหมาย เทคโนโลยีสารสนเทศ และเครือข่ายความร่วมมือ (2) หอสมุดแห่งชาติทุกแห่งมีบทบาทและพันธกิจในฐานะสถาบันทางวัฒนธรรมของชาติมุ่งเน้นการพัฒนาและสงวนรักษาทรัพยากรสารสนเทศอันเป็นมรดกทางภูมิปัญญาของชาติเป็นหน่วยงานของรัฐ ส่วนใหญ่สังกัดกระทรวงวัฒนธรรม มีกฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อใช้ในการบริหารและการดำเนินงาน ทุกแห่งจัดหาทรัพยากรสารสนเทศโดยได้รับตามกฎหมาย มีคอลเล็กชันพิเศษ เอกสารต้นฉบับตัวเขียนและหนังสือหายาก มีบริการการอ่านและบริการบรรณานุกรมแห่งชาติ และมีเครือข่ายความร่วมมือระดับชาติและภูมิภาค สิงคโปร์และมาเลเซียเป็นสองประเทศที่มีกฎหมายหอสมุดแห่งชาติ ซึ่งส่งผลถึงสถานภาพและโครงสร้างการบริหารงาน และผลงานของหอสมุดแห่งชาติทั้งสองประเทศในระดับสากล