การผลิตลำไยของเกษตรกรให้ได้คุณภาพตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีในอำเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย

Abstract

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบเกษตรกรผู้ปลูกลำไยที่มีการรวมกลุ่มและเกษตรกรทั่วไป ในประเด็นต่อไปนี้ (1) สภาพพื้นฐานทางสังคมและเศรษฐกิจของเกษตรกร (2) สภาพการผลิตและการจำหน่ายลำไย (3) การปฏิบัติตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี และ (4) ปัญหา ข้อเสนอแนะและความต้องการในการส่งเสริมการผลิตลำไยคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า (1) สภาพสังคมและเศรษฐกิจของเกษตรกรทั้ง 2 กลุ่มไม่แตกต่างกัน โดยอายุเฉลี่ย 55 ปี ส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับประถมศึกษา รายได้หลักจากการทำนา ปลูกลำไยเป็นรายได้เสริม เฉลี่ย 43,776.00 บาท/ปี และ 45,238.81 บาท/ปี ตามลำดับ (2) เกษตรกร 2 กลุ่มไม่แตกต่างกันในเรื่องการผลิตและการจำหน่ายลำไยเกือบทุกประเด็น ประกอบด้วย ขนาดและลักษณะพื้นที่ปลูก แหล่งน้ำ ระบบการให้น้ำ พันธุ์ วิธีการผลิต การลงทุน เครื่องมือ การใช้ปุ๋ย การใช้สารเคมี การจัดการศัตรูพืช ระยะเก็บเกี่ยว วิธีการจำหน่าย และราคาผลผลิต อย่างไรก็ตาม ประเด็นการฝึกอบรมและข่าวสารเกี่ยวกับมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี เกษตรกรที่มีการรวมกลุ่มมีการได้รับมากกว่าเกษตรกรทั่วไป นอกจากนี้ การดำเนินการบริหารกลุ่มมีชัดเจนและมีการพัฒนาในเรื่อง การลดต้นทุนการผลิต การเพิ่มผลผลิต และการพัฒนาคุณภาพผลผลิต (3) เกษตรกรทั้ง 2 กลุ่มมีความพร้อมในการปฏิบัติตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี ประเด็นที่เกษตรกรต้องมีการปรับปรุง ได้แก่การสำรวจและการบันทึกการเข้าทำลายของศัตรูลำไย และการใช้วัตถุอันตรายทางการเกษตร สำหรับการปฏิบัติตามแผนการควบคุมการผลิตลำไยคุณภาพ เกษตรกรสามารถปฏิบัติได้เป็นส่วนใหญ่ มีเพียงบางช่วง เช่น หลังการเก็บเกี่ยวควรมีการจัดการป้องกันกำจัดโรคและแมลง การป้องกันการแตกใบอ่อนด้วยการพ่นปุ๋ยทางใบก่อนการออกดอก และการจัดการต้นระยะออกดอกถึงก่อนการเก็บเกี่ยวโดยการตัดแต่งช่อผล นอกจากนี้ เกษตรกรที่รวมกลุ่มมีการปฏิบัติมากกว่าเกษตรกรทั่วไป (4) ความต้องการของเกษตรกรทั้ง 2 กลุ่มในการผลิตลำไยคุณภาพได้แก่ แหล่งน้ำ การส่งเสริมการผลิตลำไยคุณภาพ และการสนับสนุนเทคโนโลยีก่อนและหลังการเก็บเกี่ยว