ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ตำบลบางศาลา อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช

Abstract

การศึกษาวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) คุณลักษณะทางประชากรของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในตำบลบางศาลา อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช (2) ระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในตำบลบางศาลา อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช และ (3) ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โดยผ่านการรับรองจริยธรรมงานวิจัยในมนุษย์ตามหมายเลข IRB-SHS 2019/1004/57 จากสาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ประชากรที่ศึกษา คือ ผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป มีประวัติการเจ็บป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จำนวน 223 คน ใช้วิธีการคำนวณขนาดกลุ่มตัวอย่างจากสูตรคำนวณขนาดตัวอย่าง กรณีทราบจำนวนประชากร ซึ่งคำนวณได้ทั้งหมด 157 คน ใช้วิธีการสุ่มโดยการจับฉลากแบบไม่ใส่คืน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบวัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อฉบับภาษาไทย มีค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.93 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์และรายงานผล คือ ค่าแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ ผลการศึกษา พบว่า (1) กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ มีอายุ 70 - 79 ปี อายุเฉลี่ย 73.8 ปี เป็นเพศหญิง มีสถานภาพสมรส ไม่ได้ประกอบอาชีพ มีรายได้เพียงพอ อาศัยอยู่กับคู่สมรส เป็นโรคความดันโลหิตสูง และมีระยะเวลาการเจ็บป่วยตั้งแต่ 5 ปีขึ้นไป ซึ่งเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล โดยมีค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาล ใช้สิทธิประกันสุขภาพถ้วนหน้า ไม่ได้เป็นสมาชิกกลุ่มใด ๆ ในชุมชน (2) คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในภาพรวม อยู่ในระดับดี และ (3) ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง คือ อายุ ความเพียงพอของรายได้ สิทธิการรักษาพยาบาล สถานที่ที่เข้ารับบริการ ความรู้สึกมีคุณค่าในตัวเอง ปัจจัยด้านระบบบริการสุขภาพ สัมพันธภาพในครอบครัว และการสนับสนุนทางสังคม ซึ่งปัจจัยที่สามารถทำนายคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง คือ ความรู้สึกมีคุณค่าในตัวเองและการสนับสนุนทางสังคม โดยทั้ง 2 ปัจจัย สามารถร่วมกันทำนายคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ได้ร้อยละ 34.97 (R2 = 0.349) ซึ่งผลการศึกษาครั้งนี้สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการวางแผนแก้ไขปัญหาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โดยควรให้ความสำคัญกับการส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง เข้าถึงบริการสุขภาพ การได้รับการสนับสนุนทางสังคม เพื่อทำให้ผู้สูงอายุมีการปรับตัวและมีการวางแผนในการดำเนินชีวิตได้อย่างเหมาะสมและมีคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไป.