การพัฒนาการมีส่วนร่วมในการจัดการน้ำเพื่อการเกษตรของสมาชิกกลุ่มผู้ใช้น้ำ หมู่ 5 ตำบลทับผึ้ง อำเภอศรีสำโรง จังหวัดสุโขทัย

Abstract

งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงสำรวจ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพข้อมูลพื้นฐานด้านสังคม เศรษฐกิจ ของสมาชิกกลุ่มผู้ใช้น้ำ หมู่ 5 ตำบลทับผึ้ง อำเภอศรีสำโรง จังหวัดสุโขทัย 2) การจัดการน้ำเพื่อการเกษตร ของสมาชิกกลุ่มผู้ใช้น้ำ หมู่ 5 ตำบลทับผึ้ง อำเภอศรีสาโรง จังหวัดสุโขทัย 3) การมีส่วนร่วมในการจัดการน้ำเพื่อการเกษตร ของสมาชิกกลุ่มผู้ใช้น้ำ หมู่ 5 ตำบลทับผึ้ง อำเภอศรีสาโรง จังหวัดสุโขทัย 4) วิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของสมาชิกกลุ่มผู้ใช้น้ำ หมู่ 5 ตำบลทับผึ้ง อำเภอศรีสาโรง จังหวัดสุโขทัย 5) แนวทางพัฒนาการมีส่วนร่วมของสมาชิกกลุ่มผู้ใช้น้ำ หมู่ 5 ตำบลทับผึ้ง อำเภอศรีสาโรง จังหวัดสุโขทัย การศึกษาข้อมูลเชิงปริมาณ ศึกษาจากประชากรทั้งหมดที่เป็นสมาชิกกลุ่มผู้ใช้น้ำ หมู่ 5 ตำบลทับผึ้ง อำเภอศรีสาโรง จังหวัดสุโขทัย จำนวน 127 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การศึกษาข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้องและการสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วย ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 5 ตำบลทับผึ้ง คณะกรรมการกลุ่มผู้ใช้น้ำ 2 ราย ตัวแทนเกษตรกรผู้ใช้น้ำ 3 ราย และเจ้าหน้าที่ภาครัฐที่เกี่ยวข้อง จำนวน 1 ราย รวมทั้งสิ้น 7 ราย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การจำแนกและจัดระบบข้อมูล และการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ผลการศึกษา พบว่า 1) สภาพพื้นฐานของเกษตรกรสมาชิก ส่วนใหญ่เป็นหญิง มีอายุเฉลี่ย 54.72 ปี สถานภาพสมรส จบการศึกษาระดับประถมศึกษาปีที่ 4 ส่วนใหญ่ไม่ได้เป็นอาสาสมัครและผู้นำชุมชน เป็นสมาชิกกลุ่มเกษตรกร ประกอบอาชีพเกษตรกรรม และรับจ้าง มีแหล่งสินเชื่อมากกว่า 1 แหล่ง มีพื้นที่ทาการเกษตรเฉลี่ย 8.15 ไร่ 2) การจัดการน้ำเพื่อการเกษตรของสมาชิกกลุ่ม ประกอบด้วย การมีโครงสร้างการบริหารกลุ่ม มีกฎระเบียบ/ข้อบังคับ มีผู้นำของกลุ่ม มีการจัดการในภาวะวิกฤต และภัยธรรมชาติ มีการจัดการทางการเงิน และมีการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ 3) การมีส่วนร่วมของสมาชิก พบว่า สมาชิกมีส่วนร่วมในการดำเนินงานตามแผนเพื่อแก้ปัญหาอยู่ในระดับมาก ส่วนการวางแผน การแก้ไขปัญหา และการประเมินและติดตามผลการดำเนินงานมีส่วนร่วมในระดับปานกลาง 4) ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของสมาชิก ที่ระดับมาก คือปัจจัยด้านผลประโยชน์ที่ได้รับ และปัจจัยผลักดันโดยผู้อื่น ส่วนปัจจัยส่วนบุคคลและปัจจัยในด้านสภาพแวดล้อมอยู่มีในระดับปานกลาง 5) แนวทางการพัฒนาการมีส่วนร่วมโดยการสร้างความเชื่อมั่นให้กับสมาชิกที่จะได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐ สร้างจิตสำนึกในการเป็นเจ้าของ สร้างแรงจูงใจในการมีส่วนร่วม และสำรวจปัญหาและความต้องการของสมาชิก