การเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสมกับผลทางการเมืองของพรรคเพื่อไทยในการเลือกตั้งวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ.2562

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ฐานคิดและกลไกในการสร้างระบบการเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสมในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 2) กลยุทธ์ทางการเมืองของพรรคเพื่อไทยที่มีต่อการเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสม และ 3) ผลทางการเมืองอันสืบเนื่องมาจากการเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสมที่มีต่อพรรคเพื่อไทยในการเลือกตั้งวันที่ 24 มีนาคม 2562 งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสารและสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ โดยใช้วิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างเฉพาะเจาะลง ซึ่งผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ ตัวแทนพรรคเพื่อไทย และตัวแทนพรรคการเมืองฝั่งตรงข้ามคือพรรคประชาธิปัตย์ เครื่องมือที่ผู้วิจัยใช้คือแบบสัมภาษณ์ จากนั้นจึงนาข้อมูลที่ได้มาทาการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) ระบบเลือกตั้งแบบจัดสรรปันส่วนผสมมีเจตนารมณ์และฐานคิดมาจากการลดความเข้มแข็งของพรรคการเมืองใหญ่ด้วยการนำจำนวน ส.ส. พึงมีมาเป็นฐานคำนวนจำนวน ส.ส. ของแต่ละพรรคการเมือง 2) พรรคเพื่อไทยมีการปรับกลยุทธ์ที่หลากหลาย คือ การใช้ฐานเสียงเดิมและการวางตัวผู้สมัคร กลยุทธ์การชูว่าที่นายกรัฐมนตรี กระจายผู้สมัครในเครือข่ายลงพรรคเล็ก การใช้นโยบายที่เชื่อมโยงกับการบริหารงานตามแบบระบอบทักษิณและการใช้สื่อสังคมออนไลน์ช่วยในการหาเสียง และ 3) พบว่าระบบการเลือกตั้งใหม่ได้สร้างปัญหาและผลกระทบทางการเมืองอย่างมากให้กับพรรคเพื่อไทยคือไม่สามารถเป็นแกนนำในการจัดตั้งรัฐบาลได้ ดังนั้นระบบการเลือกตั้งนี้จึงถือว่าไม่เป็นธรรมต่อพรรคเพื่อไทยและทางออกของปัญหาคือการแก้รัฐธรรมนูญ