การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทย : กรณีศึกษา บ้านนาบัว ตำบลโคกหินแฮ่ อำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) ความเป็นมาของกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทยบ้านนาบัว ตําบลโคกหินแฮ่ อําเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม (2) การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทย บ้านนาบัว ตําบลโคกหินแฮ่ อําเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม (3) ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ ผู้ไทย บ้านนาบัว ตําบลโคกหินแฮ่ อําเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม วิธีการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้นําชุมชน จํานวน 3 ราย ชาวบ้าน จํานวน 13 รายกลุ่มผู้รู้ จํานวน 3 ราย อดีตสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยจํานวน 2 ราย และข้าราชการจํานวน 3 ราย รวมจํานวนทั้งสิ้น 24 ราย เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ แบบสังเกต และแบบสํารวจชุมชน การวิเคราะห์ข้อมูลเป็นการวิเคราะห์เชิงพรรณนาผลการวิจัย พบว่า (1) ความเป็นมาของกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทยในอดีตเขียนว่า “ผู้ไท” หมายถึง อ้ายลาวหรือคนดาว มีถิ่นฐานอยู่แถบเมืองแถงเมืองไล แค้วนสิบสองจุไทย (ปัจจุบันคือเมืองเดียนเบียนฟูอยู่ทางตอนเหนือของเวียดนาม) ต่อมาไทยสร้างอาณาจักรจึงเติมอักษร “ย” ต่อท้าย หมายถึง คนไทยกลุ่มหนึ่งส่วนผู้ไทยบ้านนาบัวอพยพมาจากบ้านโพนสาวเอ้ อําเภอเรณูนครตั้งชุมชนเมื่อ พ.ศ. 2434 (2) การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์พบว่า มีการเปลี่ยนแปลงด้านสภาพเศรษฐกิจ คือการเปลี่ยนแปลงการผลิต การบริโภค การแบ่งสรรค์ การแลกเปลี่ยนเทคนิควิทยาการผลิต และการค้าที่พึ่งพาภายนอกซึ่งเป็นลักษณะของระบบทุนนิยมและบริโภคนิยม ส่วนการเปลียนแปลงทางสังคม เป็นการเปลียนแปลงกลุ่มสังคมครอบครัว ชุมชน ชนชั้นและสหจร เช่น จากครอบครัวขยายเปลี่ยนเป็นครอบครัวเดียว และการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม เป็นการเปลียนแปลงค่านิยม ศาสนา ภาษา นันทนาการ การศึกษาคมนาคม วิทยาศาสตร์ การเมืองและสาธารณสุขเช่น การรักษาอาการเจ็บป่วยด้วยแพทย์พื้นบ้านเปลียนเป็นการรักษาด้วยแพทย์แผนปัจจุบัน (3) ปัจจัยที่ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจสังคมและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทย ได้แก่ ปัจจัยภายในเช่นปัจจัยด้านนิเวศวิทยา ด้านสภาพแวดล้อม และปัจจัยภายนอก เช่นจากนโยบายของรัฐ และการเมือง