แนวทางการส่งเสริมการเพิ่มมูลค่าแก่วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าว ด้วยแนวคิดของเสียเหลือศูนย์ของเกษตรกรจังหวัดประจวบคีรีขันธ์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพพื้นฐานส่วนบุคคล สังคม และเศรษฐกิจของเกษตรกร 2) สภาพการจัดการ ปัญหาและความต้องการการจัดการวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าวของเกษตรกร 3) ความรู้เกี่ยวกับการเพิ่มมูลค่าแก่วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าวด้วยแนวคิดของเสียเหลือศูนย์ของเกษตรกร 4) ความคิดเห็นของเกษตรกรต่อการเพิ่มมูลค่าวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าวด้วยแนวคิดของเสียเหลือศูนย์ และ 5) แนวทางการส่งเสริมการเพิ่มมูลค่าวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าวด้วยแนวคิดของเสียเหลือศูนย์ของเกษตรกร การวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ ประชากรที่ศึกษา คือ เกษตรกรผู้ปลูกมะพร้าวในจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ที่เข้าร่วมโครงการสร้างมูลค่าเพิ่มจากวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรกับสำนักงานเกษตรจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ พ.ศ. 2566 จำนวน 200 ราย กำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรทาโร ยามาเน ที่ค่าความคลาดเคลื่อน 0.05 ได้กลุ่มตัวอย่าง 134 ราย ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบง่ายโดยการจับสลากจากรายชื่อเกษตรกร เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการจัดอันดับผลการวิจัยพบว่า 1) เกษตรกรร้อยละ 60.5 เป็นเพศหญิง อายุเฉลี่ย 53.90 ปี ร้อยละ 66.4 จบประถมศึกษา มีสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 3.14 คน มีประสบการณ์ในการปลูกมะพร้าว เฉลี่ย 18.80 ปี ร้อยละ 91.0 ไม่มีตำแหน่งทางสังคม ร้อยละ47.8 ได้รับข้อมูลข่าวสารจากเพื่อนบ้าน ทั้งหมดปลูกมะพร้าวเป็นอาชีพหลัก มีรายได้เฉลี่ย 30,545.50 บาทต่อปี มีรายได้จากการทำการเกษตรอื่นๆ 17,221.12 บาทต่อปี มีรายได้นอกภาคการเกษตร 6,442.10 บาทต่อปี มีรายจ่ายจากการผลิตมะพร้าว เฉลี่ย 22,775.50 บาท/ปี ใช้เงินส่วนตัวเป็นแหล่งเงินทุนในการทำสวนมะพร้าว 2) เกษตรกรร้อยละ 82.8 มีการจัดการวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าว โดยผลิตปุ๋ยอินทรีย์ เช่น ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยอัดเม็ด ร้อยละ 67.9 มีปัญหาขาดความรู้และทักษะในการจัดการวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าว ร้อยละ 51.5 มีความต้องการเทคโนโลยีในการจัดการวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าว 3) เกษตรกรมีระดับความรู้เกี่ยวกับการเพิ่มมูลค่าแก่วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าวด้วยแนวคิดของเสียเหลือศูนย์ ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก 4) เกษตรกรเห็นด้วยกับการเพิ่มมูลค่าวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าวด้วยแนวคิดของเสียเหลือศูนย์ ในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง 5) เกษตรกรมีความต้องการแนวทางการส่งเสริมการเพิ่มมูลค่าวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจากมะพร้าวด้วยแนวคิดของเสียเหลือศูนย์ ด้านประเด็นการส่งเสริม ด้านวิธีการส่งเสริม และด้านการสนับสนุน ในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง