การส่งเสริมการผลิตมังคุดคุณภาพของเกษตรกรอำเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพพื้นฐานบุคคล สภาพสังคม และสภาพเศรษฐกิจของเกษตรกร 2) ความรู้ แหล่งความรู้ ความคิดเห็นในการผลิตมังคุดคุณภาพของเกษตรกร 3) สภาพการผลิตมังคุดคุณภาพ การยอมรับเทคโนโลยี ความต้องการ ปัญหา และข้อเสนอแนะการผลิตมังคุดคุณภาพของเกษตรกร 4) โซ่อุปทานการผลิตมังคุดคุณภาพของเกษตรกร 5) สภาพแวดล้อมภายใน ภายนอก และแนวทางในการส่งเสริมการผลิตมังคุดคุณภาพของเกษตรกร การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมวิธี ประชากรในการศึกษาครั้งนี้ คือเกษตรกรที่ผู้ปลูกมังคุดในอำเภอคุระบุรีที่ขึ้นทะเบียนเกษตรกรของกรมส่งเสริมการเกษตร ปีพ.ศ. 2565 จำนวนทั้งสิ้น 116 ราย โดยเก็บข้อมูลจากประชากรทั้งหมด จัดเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ คือสถิติพรรณนา ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการจัดอันดับ และทำการสนทนากลุ่มผู้แทนเกษตรกรจำนวน 15 ราย วิเคราะห์โดยการจัดหมวดหมู่ข้อมูล และวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอกผลการวิจัยพบว่า 1) เกษตรกรมีอายุเฉลี่ย 50.09 ปี พื้นที่ปลูกมังคุดเฉลี่ย 3.80 ไร่ ปริมาณผลผลิตมังคุดเฉลี่ย 435.62 กิโลกรัม/ไร่/ปี รายได้จากผลผลิตมังคุดเฉลี่ย 13,559.66 บาท/ไร่ 2) มีความรู้เรื่องการผลิตมังคุดคุณภาพ เกษตรกรตอบถูกเฉลี่ย 8.70 ข้อ จากคำถาม 15 ข้อ เกษตรกรส่วนใหญ่รับความรู้จากสื่อออนไลน์ ความคิดเห็นต่อการผลิตมังคุดคุณภาพภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยเฉพาะในประเด็นการคัดเกรดผลผลิตทำให้จำหน่ายผลผลิตได้ราคาดีขึ้น 3) เกษตรกรส่วนใหญ่ปลูกแบบสวนผสม ใช้ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ในการเตรียมความสมบูรณ์ของต้น ความรุนแรงของโรคและแมลงศัตรูพืช ในภาพรวมอยู่ในระดับน้อย เกษตรกรไม่ใช้วิธีใดในการป้องกันกำจัดโรคและแมลง เก็บเกี่ยวผลระยะสายเลือด จำหน่ายให้ผู้รวบรวมในท้องถิ่น การยอมรับเทคโนโลยีการผลิตมังคุดคุณภาพ เกษตรกรปฏิบัติเฉลี่ย 8.61 ข้อ จากทั้งหมด 19 ข้อ มีความต้องการด้านการสนับสนุนมากที่สุดโดยเฉพาะด้านการประกันราคาผลผลิต ปัญหาภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง โดยมีปัญหาด้านความรู้มากที่สุด ข้อเสนอแนะภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยมีข้อเสนอแนะด้านการสนับสนุนมากที่สุด 4) ต้นน้ำ เกษตรกรมีการใส่ปุ๋ยสูตร 15-5-20 ในการบำรุงต้น ชักนำการออกดอกและบำรุงผล มีการกำจัดศัตรูมังคุดโดยการใช้สารเคมี กลางน้ำ ได้รับมาตรฐาน GAP และมีการแปรรูปเพิ่มมูลค่าผลผลิต ปลายน้ำ จำหน่ายผ่านพ่อค้าคนกลาง 5) จุดแข็งที่สำคัญ เกษตรกรมีการรวมกลุ่มเป็นกลุ่มแปลงใหญ่ จุดอ่อนที่สำคัญ ขาดความรู้และทักษะในการคัดคุณภาพและขนาด โอกาสที่สำคัญ หน่วยงานรัฐเข้ามาสนับสนุนความรู้และปัจจัยการผลิตพร้อมทั้งส่งเสริมการขาย อุปสรรคที่สำคัญ ความผันผวนของราคาสินค้า แนวทางในการผลิตมังคุดคุณภาพ คือ ส่งเสริมความรู้การผลิตมังคุดคุณภาพ ส่งเสริมความเข้มแข็งกลุ่มเพื่อเพิ่มอำนาจการต่อรองราคาผลผลิต และเพิ่มมูลค่าผลผลิตในช่วงผลผลิตล้นตลาดโดยการแปรรูป