การส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าวของสมาชิกวิสาหกิจชุมชนอำเภอหนองบุญมาก จังหวัดนครราชสีมา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพทั่วไปและสภาพการผลิตข้าว 2) ความรู้และความต้องการวิธีการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว 3) ปัญหาและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว 4) เปรียบเทียบการได้รับและความต้องการการส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว และ 5) แนวทางการส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยแบบสำรวจ ประชากร คือ สมาชิกวิสาหกิจชุมชนอำเภอหนองบุญมาก จังหวัดนครราชสีมา จำนวน 150 ราย กำหนดขนาดตัวอย่างโดยใช้สูตรของทาโร ยามาเน ที่ระดับความคลาดเคลื่อน 0.05 ได้ตัวอย่าง จำนวน 109 ราย สุ่มตัวอย่างแบบง่าย เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา การทดสอบค่าที และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) สมาชิกส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุเฉลี่ย 55.51 ปี จบการศึกษาระดับประถมศึกษา มีประสบการณ์ในการปลูกข้าวเฉลี่ย 23.7 ปี ขนาดพื้นที่ถือครองทางการเกษตรเฉลี่ย 19.56 ไร่ ได้เข้ารับการอบรมทางด้านการเกษตรที่เกี่ยวข้องกับการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าวเฉลี่ย 1.14 ครั้งต่อปี สมาชิกส่วนใหญ่ ร้อยละ 49.5 ทำนาดอน ต้นทุนการผลิตข้าวเฉลี่ย 3,575.60 บาทต่อไร่ ผลตอบแทนการผลิตเฉลี่ย 5,783.41 บาทต่อไร่ 2) สมาชิก มีความรู้ในการแปรรูปข้าวต้มมัด ร้อยละ 99.1 3) สมาชิกมีปัญหาเกี่ยวกับการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าวในระดับมากที่สุดในด้านการสนับสนุน ด้านเทคโนโลยี ด้านการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว ด้านการตลาด และปัญหาในระดับมากในด้านการส่งเสริมการเกษตร สมาชิกมีข้อเสนอแนะด้านการผลิตข้าว ร้อยละ 4.58 โดยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสนับสนุนปัจจัยการผลิต ให้ความรู้และวิธีการใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ เกี่ยวกับการผลิตข้าวให้ได้ปริมาณมากขึ้น 4) สมาชิกวิสาหกิจชุมชนได้รับการส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว โดยรวมในระดับน้อยที่สุด สมาชิกมีความต้องการส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว โดยรวมในระดับปานกลาง และ 5) แนวทางการส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าวของสมาชิกวิสาหกิจชุมชน อำเภอหนองบุญมาก จังหวัดนครราชสีมา คือ ส่งเสริมความรู้เกี่ยวกับการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว โดยพิจารณาจากความต้องการของสมาชิก และส่งเสริมผ่านช่องทางที่เหมาะสม ได้แก่ การใช้สื่อบุคคล โดยผู้นำชุมชน เจ้าหน้าที่ของรัฐเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ การใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ สื่อสิ่งพิมพ์ และ โดยวิธีการส่งเสริมด้วยการทัศนศึกษาดูงาน การฝึกอบรม และการเยี่ยมเยียนสมาชิกที่วิสาหกิจชุมชน ตามลำดับ