แนวทางการพัฒนาศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนจังหวัดแม่ฮ่องสอน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพพื้นฐานส่วนบุคคล สภาพสังคมและสภาพเศรษฐกิจของสมาชิก 2) ความพึงพอใจของสมาชิกและการดำเนินงานศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนของคณะกรรมการ 3) ความรู้ แหล่งความรู้ ความคิดเห็นและความต้องการส่งเสริมการดำเนินงาน 4) ปัญหาและข้อเสนอแนะในการดำเนินงานของศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชน 5) สภาพแวดล้อมภายในภายนอก และแนวทางในการพัฒนาศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนการวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมวิธี ประชากรที่ศึกษามี 3 กลุ่ม คือ 1) สมาชิกศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนจังหวัดแม่ฮ่องสอน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จำนวน 210 ราย กำหนดกลุ่มตัวอย่างตามสูตรทาโร ยามาเน จำนวน 138 ราย ด้วยวิธีการสุ่มแบบง่ายโดยจับสลาก 2) คณะกรรมการศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนระดับจังหวัด จำนวน 7 ราย และ 3) เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานอารักขาพืช ระดับอำเภอ จำนวน 7 ราย เก็บข้อมูล โดยแบบสัมภาษณ์ และประเด็นสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยสถิติพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุด ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการจัดหมวดหมู่ข้อมูลผลการวิจัยพบว่า 1) สมาชิกส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุเฉลี่ย 43.36 ปี จบชั้นประถมศึกษา 2) สมาชิกมีความพึงพอใจในการดำเนินงานในระดับมากที่สุดในด้านการบริหารจัดการศัตรูพืช และศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนในจังหวัดแม่ฮ่องสอน ร้อยละ 85.7 มีการดำเนินงานระดับมากที่สุด โดยเฉพาะด้านการบริหารจัดการ 3) สมาชิกมีความรู้เกี่ยวกับการดำเนินงานในระดับปานกลาง และได้รับความรู้จากสื่อบุคคลมากที่สุด โดยเฉพาะจากเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร มีความคิดเห็นต่อการพัฒนาศูนย์มากที่สุดในด้านการจัดการศัตรูพืช และมีความต้องการพัฒนาการดำเนินงานมากที่สุดในด้านการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร 4) สมาชิกศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนมีปัญหาระดับปานกลาง โดยพบว่ามีปัญหาด้านความรู้ในการจัดการศัตรูพืชมากที่สุด และมีข้อเสนอแนะในการบริหารจัดการศูนย์มากที่สุดในการส่งเสริมการประสานงาน 5) สภาพแวดล้อมภายใน ภายนอก พบว่า จุดแข็งเจ้าหน้าที่และสมาชิกมีความรู้ด้านการจัดการศัตรูพืช จุดอ่อนงบประมาณที่ได้รับสนับสนุนในการดำเนินกิจกรรมมีจำกัด โอกาสจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้การสนับสนุนกิจกรรม และมีอุปสรรคในการติดต่อสื่อสารของเจ้าหน้าที่ แนวทางการพัฒนาศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชน ควรเน้นการมีส่วนร่วมในกิจกรรมของสมาชิก โดยส่งเสริมให้สมาชิกมีการเรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติ มีการพัฒนาเครือข่ายในการติดต่อสื่อสาร เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลด้านอารักขาพืชในจังหวัดแม่ฮ่องสอน