ผลของโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูงของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความแตกต่างของพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูงและระดับความดันโลหิตก่อนและหลังได้รับโปรแกรมฯ ของกลุ่มทดลอง และระหว่างกลุ่มทดลองกับกลุ่มเปรียบเทียบหลังได้รับโปรแกรมฯ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นเกษตรกรผู้ปลูกยางพารากลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง อายุ 35-59 ปี คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มอย่างเป็นง่าย ได้กลุ่มตัวอย่าง 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบกลุ่มละ 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ โปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูงของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา ซึ่งผู้วิจัยสร้างขึ้นโดยประยุกต์ใช้แนวคิดพรีสีดของกรีนและครูเตอร์ ระยะเวลา 8 สัปดาห์ โปรแกรมฯ ประกอบด้วยกิจกรรมที่เน้นการปรับพฤติกรรมเสี่ยง 3 ด้าน ได้แก่ 1) พฤติกรรมเสี่ยงด้านการรับประทานอาหาร 2) พฤติกรรมเสี่ยงด้านออกกำลังกาย 3) พฤติกรรมเสี่ยงด้านการนอนหลับและการจัดการความเครียด เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล คือ แบบสอบถาม ประกอบด้วย 2 ส่วน ได้แก่ 1) ข้อมูลทั่วไปและข้อมูลสุขภาพ 2) พฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูง ซึ่งแบ่งเป็น 3 ด้าน ได้แก่ พฤติกรรมเสี่ยงด้านการรับประทานอาหาร พฤติกรรมเสี่ยงด้านการออกกำลังกาย และพฤติกรรมเสี่ยงด้านการนอนหลับและการจัดการความเครียด โดยมีค่าความตรงเชิงเนื้อหา .97 และค่าความเที่ยง .718 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาโดยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติไคสแควร์ และเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยก่อนและหลังใช้โปรแกรมฯ ข้อมูลที่มีการกระจายแบบปกติด้วยสถิติทีชนิดไม่อิสระและสถิติทีชนิดอิสระ ส่วนข้อมูลที่มีการกระจายแบบไม่ปกติสถิติวิลคอกซอนและสถิติ แมนวิทนียู ผลการทดลอง พบว่า หลังได้รับโปรแกรมฯ กลุ่มทดลองมีพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคความดันโลหิตสูงและความดันโลหิตลดลงกว่าก่อนได้รับโปรแกรมฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และลดลงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05