การพัฒนาเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนการแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหารในจังหวัดยโสธร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) สภาพทางสังคมและเศรษฐกิจของกรรมการกลุ่มวิสาหกิจชุมชนการแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหาร (2) การดาเนินงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหาร (3) ปัจจัยเงื่อนไขที่มีผลต่อการพัฒนาเครือข่ายกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหาร (4) แนวทางพัฒนาเครือข่ายกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหาร (5) ปัญหาและข้อเสนอแนะในการพัฒนาเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนแปรรูปและผลิตภัณฑ์อาหาร ผลการศึกษาพบว่า (1) คณะกรรมการกลุ่มมีอายุเฉลี่ย 48.12 ปี มากกว่าครึ่งจบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย เกือบครึ่งเป็นสมาชิกกองทุนหมู่บ้าน มีตำแหน่งเป็นคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน มีการรับรู้ข่าวสารจากสื่อบุคคล โดยรับรู้จากผู้นำหมู่บ้านในระดับมาก รองลงมาจากเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรในระดับปานกลาง ประกอบอาชีพทำนาเป็นหลัก มีรายได้ครัวเรือนเฉลี่ย 56,395.83 บาท/ปี รายได้ส่วนใหญ่มาจากการทานา (2) คณะกรรมการกลุ่มทั้งหมด เห็นว่าการก่อตั้งกลุ่มเกิดจากผู้นำชุมชนและการส่งเสริมจากหน่วยงานของรัฐ ที่มาของทุนเกิดจากทรัพยากรของชุมชน ทุนทางปัญญา และการระดมหุ้นของสมาชิก สมาชิกเกือบทั้งหมดมีการเข้าร่วมประชุมทุกครั้ง ในการดำเนินกิจกรรม คณะกรรมการกลุ่มเกินครึ่งใช้วัตถุดิบที่มีในท้องถิ่น ส่วนมากใช้แหล่งงบประมาณจากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร มีการจาหน่ายสินค้ามีทั้งปลีกและส่ง โดยฝากขายร้านค้าชุมชน (3) ปัจจัยเงื่อนไขที่มีผลต่อการพัฒนาเครือข่าย คณะกรรมการเห็นว่ามีผลในระดับมากทั้งในด้านการจัดการเครือข่าย ด้านนโยบาย และ ด้านการปฏิบัติงานตามโครงการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนของเจ้าหน้าที่ (4) คณะกรรมการกลุ่ม เห็นด้วยในแนวทางพัฒนาเครือข่ายในระยะต่างๆในระดับปานกลาง โดยในระยะเตรียมการ เห็นว่าควรมีการประชาสัมพันธ์ให้เกิดเครือข่าย จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร กำหนดการประชุมร่วมกัน สนับสนุนทรัพยากรซึ่งกันและกัน ในระยะก่อตั้ง เห็นว่าสมาชิกควรมีการกำหนดเป้าหมายร่วมกัน มีการคัดเลือกกรรมการบริหารเครือข่าย จัดทำระเบียบข้อบังคับเครือข่าย ระยะดำเนินกิจกรรม เห็นว่าต้องมีการร่วมประชุมร่วมกันอย่างสม่ำเสมอ กำหนดแผนยุทธ์การดำเนินงาน ดำเนินกิจกรรมตามแผนที่กำหนดร่วมกัน สนับสนุนทรัพยากรร่วมกัน ติดต่อประสานงานกันอย่างต่อเนื่อง เพิ่มพูนความรู้ให้กับสมาชิกของเครือข่าย และระยะขยายเครือข่ายคณะกรรมการเห็นว่าควรมีการเชื่อมโยงด้านการบริหาร ด้านการตลาด ด้านความรู้ ด้านการวางแผนงาน ด้านกระบวนการจัดการสินค้า สร้างแรงจูงใจ และสร้างผู้นำรุ่นใหม่ (5) ปัญหาที่พบ คือกลุ่มไม่สามารถรวมตัวกันจัดตั้งเป็นเครือข่ายได้ ต้องมีเจ้าหน้าที่ของรัฐช่วยประสานงานอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ระดับพื้นที่และระดับเครือข่าย ทั้งนี้ควรเริ่มตั้งแต่การจัดเวทีประชาคม จัดให้มีเวทีพบปะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในด้านต่างๆ เพื่อก่อให้เกิดความเชื่อมโยงเครือข่ายระหว่างกัน