การจัดการความรู้ด้านการดูแลและรักษาสุขภาพของหมอพื้นบ้านจังหวัดนครศรีธรรมราช

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) สภาพการจัดการความรู้ด้านการดูแล และรักษาสุขภาพของหมอพื้นบ้านจังหวัดนครศรีธรรมราช (2) กระบวนการจัดการความรู้ด้านการดูแลและรักษาสุขภาพของหมอพื้นบ้าน จังหวัดนครศรีธรรมราช และ (3) ปัญหาการจัดการความรู้ด้านการดูแลและรักษาสุขภาพของหมอพื้นบ้าน จังหวัดนครศรีธรรมราช การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเป็นหมอพื้นบ้านที่ได้รับการรับรองขึ้นทะเบียนตามพระราชบัญญัติการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ. 2542 มาตรา 33 ในจังหวัดนครศรีธรรมราช จํานวน 10 คน โดยเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบบันทึกข้อมูลจากการสังเกตอยางมีส่วนร่วมและแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า (1) สภาพการจัดการความรู้ด้านการดูแลและรักษาสุขภาพของหมอพื้นบ้านจังหวัดนครศรีธรรมราช มีลักษณะการจัดเก็บความรู้ที่ใช้ในการรักษาโรคจากตําราที่ได้รับการสืบทอดจากบรรพบุรุษและไม่มีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร แต่อยูในความทรงจําของตนเอง ส่วนใหญ่มีความชํานาญในการรักษาโรคกระดูก การบีบนวดรักษาโดยการใช้สมุนไพร (2) กระบวนการจัดการความรู้ด้านการดูแลและรักษาสุขภาพของหมอพื้นบ้าน จังหวัดนครศรีธรรมราช เริ่มจากการบ่งชี้ความรู้จากประสบการณ์การรักษา มีการบันทึก ประวัติผู้ป่วยที่มารับการรักษาเพื่อติดตามผล มีการถ่ายทอดความรู้ในครอบครัวและเป็นวิทยากรในการเผยแพร่ความรู้ในการรักษาโรคและการปฏิบัติตนในการดูแลสุขภาพ และมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างหมอพื้นบ้าน (3) ปัญหาการจัดการความรู้ด้านการดูแลและรักษาสุขภาพของหมอพื้นบ้านจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้แก่ การไม่มีเวลามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ขาดงบประมาณสนับสนุนและสื่อการสอนเพื่อถ่ายทอดความรู้ไม่เพียงพอ