พิธีกรรมและความเชื่อแซนโฎนตาของชาวบ้านละลม จังหวัดสุรินทร์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ประวัติความเป็นมา ความเชื่อ และพิธีกรรมแซนโฎนตาของชาวบ้านละลม จังหวัดสุรินทร์ 2) แนวทางในการอนุรักษ์พิธีกรรมแซนโฎนตา ของจังหวัดสุรินทร์ วิธีการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการสํารวจชุมชน ผู้ให้ข้อมูลสําคัญที่เป็นกลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้สูงอายุตั้งแต่อายุ 50 ปี ขึ้นไป ผู้นําในการประกอบพิธีกรรม ผู้เข้าร่วมพิธีกรรม ผู้นําชุมชน ไวยาวัจกร และพระสงฆ์รวม ทั้งสิ้น 30 ราย การวิเคราะห์ข้อมูลเป็นการวิเคราะห์เชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) แซนโฎนตา เป็นประเพณีที่รับอิทธิพลความเชื่อจากประเพณี “ปุพพเปตพลี” ในทางพระพุทธศาสนา เกี่ยวกับการอุทิศ ส่วนกุศลไปให้ผู้ตาย ต่อมาได้ผสมผสานกับวัฒนธรรมชุมชนเกี่ยวกับการบูชาผีบรรพบุรุษของชาวไทยเชื้อสายเขมรบ้านละลม จังหวัดสุรินทร์ ซึ่งเชื่อว่าวิญญาณบรรพบุรุษจะกลับมารับส่วนบุญส่วนกุศลที่ลูกหลานอุทิศให้ ความเชื่อ และพิธีกรรมในอดีตและปัจจุบันพบว่ามีความแตกต่างกัน โดยการปรับเปลี่ยนไปจากอดีต เพื่อให้ เหมาะสมกับยุคสมัยและฐานะทางเศรษฐกิจ แต่ยังคงรักษาสาระสําคัญของพิธีกรรมแซนโฎนตาไว้ 2) แนวทางในการอนุรักษ์พิธีกรรมแซนโฎนตาของชาวไทยเชื้อสายเขมร จังหวัดสุรินทร์ ได้แก่ การพาบุตรหลานเข้าร่วมพิธีกรรมแซนโฎนตา การส่งเสริมให้มีการจัดทําหลักสูตรท้องถิ่นในสถานศึกษา และการจัดตั้งศูนย์ข้อมูลท้องถิ่นเกี่ยวกับพิธีกรรมแซนโฎนตาประจําชุมชน