การเพิกถอนคำสั่งทางปกครองที่ให้ประโยชน์ : กรณีการเรียกเงินสวัสดิการและเงินประโยชน์เกื้อกูลของทางราชการคืนจากผู้ที่รับไปโดยไม่มีสิทธิ

Abstract

การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎี และหลักกฎหมายปกครอง คดีพิพาทเกี่ยวกับการเพิกถอนคำสั่งทางปกครองที่ให้ประโยชน์ และศึกษาถึงสภาพปัญหาในกรณีที่หน่วยงานของรัฐมีการเรียกเงินสวัสดิการหรือเงินประโยชน์เกื้อกูลของทางราชการ คืนจากผู้ที่รับไปโดยไม่มีสิทธิ โดยเห็นว่าเป็นคำสั่งทางปกครองและเป็นคดีพิพาทที่อยู่ในเขตอำนาจศาลปกครอง การศึกษาค้นคว้าอิสระนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยวิธีวิจัยเอกสาร จากตัวบทกฎหมาย หนังสือ ตำรา บทความ วิทยานิพนธ์ รายงานการวิจัย คำพิพากษาศาลปกครองเกี่ยวกับการเพิกถอนคำสั่งทางปกครองที่ให้ประโยชน์ กรณีการเรียกเงินสวัสดิการและเงินประโยชน์เกื้อกูล ของทางราชการคืน การกำหนดสวัสดิการและประโยชน์เกื้อกูลที่มอบแก่บุคลากรของประเทศไทย มีเฉพาะกฎหมาย กฎ และระเบียบในเรื่องการมอบเงินดังกล่าวไว้ แต่เมื่อผู้ขอเบิกได้เบิกเงิน ไปโดยไม่มีสิทธิ ไม่ปรากฏว่ามีกฎหมาย กฎ หรือระเบียบใด ๆ ให้อำนาจทางราชการเรียกเงินนั้นคืน จากการศึกษาพบว่า ทางราชการสามารถเรียกเงินคืนกรณีนี้ได้ 3 แนวทาง คือเรียกคืนในฐานะลาภมิควรได้ เรียกคืนในฐานะเจ้าของทรัพย์สินที่ติดตามเอาทรัพย์คืน และเรียกในฐานะการเพิกถอนคำสั่งทางปกครองที่เป็นการให้ประโยชน์ อย่างไรก็ตาม เมื่อการมอบเงินสวัสดิการหรือประโยชน์เกื้อกูลถือเป็นคำสั่งทางปกครอง ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับผู้ขอรับประโยชน์จึงไม่ใช่ในฐานะส่วนตัวอย่างเอกชนกับเอกชน การเรียกเงินฯ คืนในฐานะการเพิกถอนคำสั่งทางปกครองฯ จึงน่า จะมีความเหมาะสมและตรงกับเจตนารมของกฎหมาย