ความต้องการส่งเสริมการผลิตและการตลาดข้าวนาปีของเกษตรกรตำบลผาสุก อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) สภาพทางเศรษฐกิจและสังคมของเกษตรกรผู้ผลิตข้าวนาปี (2) ความรู้ความเข้าใจการผลิตและการตลาดข้าวนาปี (3) สภาพการผลิตและการตลาดข้าวนาปี (4) ความต้องการส่งเสริมการผลิตและการตลาดข้าวนาปี (5) ปัญหา และข้อเสนอแนะการผลิตและการตลาดข้าวนาป ผลการวิจัยพบว่า (1) เกษตรกรเกือบสองในสามเป็นเพศหญิง อายุเฉลี่ย 53.49 ปี จบการศึกษาระดับประถมศึกษา ประสบการณ์ในการปลูกข้าวนาปีเฉลี่ย 22.08 ปี ผลิตข้าวโดยใช้ทุนของตนเอง รายได้จากการขายข้าว 24,940.59 บาทต่อปี (2) เกษตรกรมากกว่าสองในสามมีความรู้ความเข้าใจในการผลิตและการตลาดข้าวนาปีในระดับปานกลาง (3) แรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย 2.66 คน มีที่ดินเป็นของตนเอง มีพื้นที่ผลิตข้าวเฉลี่ย 16.61ไร่/ครอบครัว ผลผลิตข้าวเหนียวเฉลี่ย 300.38 กิโลกรัม/ไร่ ผลผลิตข้าวเจ้าเฉลี่ย 232.33 กิโลกรัม/ไร่ เกษตรกรส่วนใหญ่ผลิตข้าวเหนียวโดยใช้ พันธุ์ กข6 เพื่อการบริโภคที่เหลือจึงนาไปขาย ส่วนใหญ่ทำนาหว่านข้าวแห้ง ใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่เก็บเอง ปรับปรุงดินโดยไถกลบฟางข้าว ใช้ปุ๋ยเคมีสูตร16-8-8 เกษตรกรมากกว่าหนึ่งในสามใช้เคียวเก็บเกี่ยวข้าว เกษตรกรเกือบครึ่งนวดข้าวด้วยเครื่องจักร เก็บข้าวในยุ้งฉางที่ไม่สามารถป้องกันนกหนูได้ เกษตรกรส่วนใหญ่ขายข้าวให้กับโรงสีในอำเภอ (4) ความต้องการความรู้ในการผลิตและการตลาดข้าวนาปีได้แก่ การใช้ปุ๋ยเคมีและปุ๋ยอินทรีย์ การทำนาหว่านข้าวแห้ง การผลิตข้าวให้มีคุณภาพ ความต้องการวิธีการส่งเสริมการผลิตและการตลาดข้าวนาปี วิธีการส่งเสริมแบบรายบุคคล ได้แก่ การเยี่ยมเยียนเป็นรายบุคคล วิธีการส่งเสริมแบบกลุ่ม ได้แก่ การอบรมและสาธิต วิธีการส่งเสริมแบบมวลชน ได้แก่ หอกระจายข่าวประจำหมู่บ้าน ความต้องการด้านการสนับสนุนได้แก่ สนับสนุนศูนย์ส่งเสริมและผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชุมชนผลิตเมล็ดพันธุ์ให้เพียงพอ จัดหาแหล่งน้ำเพื่อการเกษตรให้เพียงพอ (5) เกษตรกรส่วนใหญ่มีปัญหาปุ๋ยเคมีและสารเคมีกำจัดศัตรูพืชมีราคาแพง เมล็ดพันธุ์ข้าวมีราคาแพง แรงงานปลูกข้าวมีราคาแพง เกษตรกรมีข้อเสนอแนะว่ารัฐควรจัดหาเครื่องเกี่ยวข้าวมาใช้ในหมู่บ้าน ส่งเสริมการใช้ปุ๋ยอินทรีย์ ประกันราคาข้าวขั้นต่ำ ควบคุมโรงสีไม่ให้เอาเปรียบเกษตรกร