รูปแบบการส่งเสริมและพัฒนาการผลิตมันเส้นสะอาดสำหรับเกษตรกร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพการผลิตมันเส้นของเกษตรกร 2) สภาพการส่งเสริมการผลิตมันสำปะหลังและมันเส้นของเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร 3) การพัฒนารูปแบบการผลิตมันเส้นสะอาด และ4) การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมการผลิตมันเส้นสะอาด ผลการศึกษาพบว่า 1) เกษตรกรเกือบสองในสามมีความรู้เกี่ยวกับการผลิตมันเส้นในระดับน้อย เกษตรกรส่วนใหญ่ไม่เคยผลิตมันเส้น ประสบการณ์ในการผลิตมันเส้นเฉลี่ย 3.04 ปี เหตุผลที่สาคัญที่สุดในการผลิตมันเส้นคือ การมีรายได้มากกว่าขายหัวมันสำปะหลังสด แหล่งที่ได้รับความรู้การผลิตมันเส้นมากที่สุด คือ เพื่อนบ้าน เกษตรกรมีความพึงพอใจในการผลิตมันเส้นในระดับมาก และสามในสี่สนใจที่จะรับการถ่ายทอดความรู้การผลิตมันเส้นสะอาด 2) เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรส่วนมากไม่มีการส่งเสริมการผลิตมันเส้น มีการส่งเสริมการผลิตมันเส้นโดยวิธีการฝึกอบรม ส่วนมากสนใจรับการถ่ายทอดความรู้การผลิตมันเส้นสะอาดด้วยวิธีฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ และมีความคิดเห็นต่อวิธีการส่งเสริมผลิตมันสำปะหลังและมันเส้นในระดับมาก 3) การพัฒนารูปแบบการผลิตมันเส้นสะอาด ต้องมีการปรับปรุงกระบวนการผลิตมันเส้นสะอาดใหม่จากกระบวนการผลิตเดิมทั้งหมด ตั้งแต่การเตรียมหัวมันสำปะหลัง การสับมันสำปะหลัง การตากมันสำปะหลัง จนถึงการเก็บรักษามันเส้น ทั้งนี้ มีการนารูปแบบการผลิตมันเส้นสะอาดไปพัฒนาให้เป็นรูปแบบที่สมบูรณ์ โดยการจัดกลุ่มสนทนาเกษตรกร และทบทวนโดยเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรและเจ้าของลายมัน โดยมีความเห็นเกี่ยวกับรูปแบบดังกล่าวในระดับมากที่สุด 4) การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมการผลิตมันเส้นสะอาด โดยกาหนดรูปแบบการส่งเสริมตามรูปแบบกระบวนการสื่อสาร (SMCR) พัฒนารูปแบบโดยการกาหนดรูปแบบไปสนทนากลุ่มกับเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรระดับบริหารและเจ้าของลานมัน หลังจากนั้น มีการพัฒนารูปแบบให้สมบูรณ์ โดยนาไปให้เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรระดับปฏิบัติการแสดงความคิดเห็นต่อรูปแบบ พบว่า ส่วนใหญ่มีความคิดเห็นในระดับมากต่อรูปแบบการส่งเสริมการผลิตมันเส้นสะอาด