การประเมินโครงการหมอดินอาสากับงานพัฒนาที่ดิน : กรณีศึกษาหมอดินอาสาจังหวัดฉะเชิงเทรา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาผลการดำเนินโครงการหมอดินอาสาของกรมพัฒนา ที่ดิน 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของโครงการหมอดินอาสาของกรมพัฒนาที่ดิน 3) เพื่อศึกษา แนวทางเพื่อใชัปรับปรุงและพัฒนาประสิทธิภาพการดำเนินงานโครงการหมอดินอาสา กลุ่มตัวอย่างได้แก่เจ้าหน้าที่กรมพัฒนาที่ดินที่เกี่ยวข้องกับโครงการหมอดินอาสาจำนวน 6 คน หมอดินอาสาดีเด่นที่เป็นเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2548 จำนวน 1 คน หมอ ดินอาสาดีเด่นของกรมพัฒนาที่ดิน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2549 จำนวน 18 คนและหมอดินอาสาดีเด่นที่ เป็นเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ ของกรมพัฒนาที่ดินในจังหวัดฉะเชิงเทรา จำนวน 1 คน รวมทั้งสิ้น 26 คน เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้เครื่องมือ คือ แบบสัมภาษณ์ กี่งมีโครงสรัาง เป็นการสัมภาษณ์ในเชิง ลึก วิเคราะห์ข้อมูล จากเอกสารและผลการสัมภาษณ์ วิเคราะห์เนื้อหาและกลุ่มคำหรือประโยค นำมาจัด หมวดหมู่และเขียนรายงาน ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลการดำเนินโครงการหมอดินอาสาของกรมพัฒนาที่ดิน ใช้รูปแบบการ บริหารงานแบบเครือข่ายและการมีส่วนร่วมในลักษณะบูรณาการของเจ้าหน้าที่ทุกหน่วยงาน ภายในกรม พัฒนาที่ดิน รวมทั้งการมีส่วนร่วมของเกษตรกรภายในท้องถิ่น 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จ ของโครงการหมอดินอาสาของ กรมพัฒนาที่ดินได้แก่ การมีความเข้าใจในภารกิจของโครงการฯ เป็นอย่างดี ของเจ้าหน้าที่กรมพัฒนาที่ดินและหมอดินอาสา การได้รับการสนับสนุนจากนักบริหารระดับสูง การจำแนก โครงสรัางงานไปตามหน้าที่ของหน่วยงาน การประชุมเพื่อสรัางการยอมรับในงานก่อนมอบหมายงาน การมี ความเช้าใจในสภาพแวดล้อมและให้ความสำคัญด้านการบริหารทรัพยากรมนุษย์ของโครงการหมอดินอาสา รวมทั้ง การแก้ไขปัญหานอกเหนือความคาดหมายได้ดี 3) ข้อเสนอแนะเพื่อใช้ปรับปรุงและพัฒนา ประสิทธิภาพการดำเนินงานโครงการหมอดินอาสา ได้แก่ ผู้บริหารควรไปศึกษาปัญหาที่ต้นเหตุกับหมอดิน อาสาโดยตรง ควรมีการพัฒนาความรู้เพิ่มเติมให้กับหมอดินอาสาโดยเฉพาะหมอดินอาสาประจำหมู่บ้าน ควรมีการประชาสัมพันธ์งานพัฒนาที่ดินอย่างต่อเนื่อง และควรดำเนินการแก้ไขระบบการเบิกจ่ายปัจจัยการ ผลิตให้ทันเวลาและเพียงพอกับความต้องการของเกษตรกร ทั้งนี้ผลการศึกษาจากการประเมินโครงการหมอ ดินอาสากับงานพัฒนาที่ดินในภาพรวมสอดคล้องกับผลจากการศึกษาหมอดินอาสาจังหวัดฉะเชิงเทรา