การมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาความคิดเห็นต่อปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมของอาสาสมัคร พลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช (2) ศึกษาความคิดเห็นต่อระดับ ของการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช (3) ศึกษาปัจจัย ที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช (4) เปรียบเทียบความแตกต่างของปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช และ (5) ระบุปัญหาและเสนอแนวทางการพัฒนาการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช ให้บรรลุผลสัมฤทธิ์ยิ่งขึ้น การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสานทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ ก) ตัวแทนของอาสาสมัครพลังงานชุมชนจาก 16 ชุมชนที่เข้าร่วมโครงการวางแผนพลังงานชุมชน จำนวน 216 คน ซึ่งการกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างใช้สูตรของทาโร่ ยามาเน ที่ระดับความเชื่อมั่น 95% และใช้วิธีการสุ่มแบบชั้นภูมิอย่างเป็นสัดส่วน และ ข) ตัวอย่างสำหรับการสัมภาษณ์เชิงลึก ใช้กลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงได้แก่ ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นำชุมชนและเจ้าหน้าที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่รับผิดชอบเกี่ยวกับโครงการวางแผนพลังงานชุมชน จำนวนทั้งสิ้น 16 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์เชิงลึก การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ใช้ทั้งสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ การแจกแจงความถี่ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ การวิเคราะห์ไคสแควร์ สัมประสิทธ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สันการทดสอบค่าที และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า (1) ความคิดเห็นต่อปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้แก่ ปัจจัยด้านการเป็นนักพัฒนา ปัจจัยความคาดหวัง ปัจจัยแรงจูงใจอยู่ในระดับมาก (2) ความคิดเห็นต่อระดับความสำเร็จของการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช อยู่ในระดับมาก (3) ปัจจัยด้านการเป็นนักพัฒนา ปัจจัยความคาดหวังปัจจัยแรงจูงใจ มีความสัมพันธ์เชิงบวกระดับปานกลางกับการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชน (4) การเปรียบเทียบความแตกต่างของปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชนในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช พบว่า เพศที่ต่างกัน และระยะเวลาที่นานกว่าในการเป็นอาสาสมัครพลังงานชุมชนมีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช ส่วนปัจจัยด้านการเป็นนักพัฒนา ปัจจัยความคาดหวัง และปัจจัยแรงจูงใจที่แตกต่างกันมีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช ในภาพรวม แตกต่างกัน ในขณะที่ความรู้ ความเขา้ ใจด้านพลังงานของอาสาสมัครพลังงานชุมชนที่แตกต่างกันไม่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการวางแผนพลังงานชุมชนของจังหวัดนครศรีธรรมราช และ (5) ปัญหาของการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครพลังงานชุมชน คือ การขาดการติดต่อสื่อสารการประชาสัมพันธ์ การขาดความร่วมมือการขาดความรู้ ความเข้าใจด้านพลังงานรวมถึงการมองพลังงานเป็นเรื่องไกลตัวส่วนข้อเสนอแนะคือ เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องควรเพิ่มช่องทางติดต่อสื่อสารการประสานงาน และประชาสัมพันธ์ให้ข้อมูลข่าวสารด้านพลังงานที่เป็นจริง ให้ความรู้ และแนวทางการปฏิบัติงานที่ชัดเจนแก่อาสาสมัครพลังงานชุมชน