ประสบการณ์การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงชีวิตด้วยการสร้างงานศิลปะและงานเขียนสารคดีของผู้ต้องขังเรือนจำกลางบางขวาง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสบการณ์การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงชีวิต ด้วยการสร้างงานศิลปะและงานเขียนสารคดีของผู้ต้องขังเรือนจำกลางบางขวาง การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพตามแนวคิดปรากฏการณ์วิทยาเชิงตีความ ผู้ให้ข้อมูลคือผู้ต้องขังเรือนจำกลางบางขวางที่เข้าร่วมกิจกรรมการเรียนศิลปะ และการเขียนสารคดีใน เรือนจำกลางบางขวาง จำนวน 10 ราย ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจงตามเกณฑ์ที่กำหนด เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และแบบสังเกต วิเคราะห์ ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาและสร้างข้อสรุปแบบอุปนัยเพื่อตอบวัตถุประสงค์การวิจัย ผลการวิจัยปรากฏว่า ประสบการณ์การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงชีวิตด้วยการสร้าง งานศิลปะและงานเขียนสารคดีของผู้ต้องขังเรือนจำกลางบางขวาง ประกอบด้วย 3 ประเด็นหลัก ได้แก่ (1) โลกและชีวิตของฉัน ประกอบด้วย 3 ประเด็นย่อยคือ ก่อนจะเป็นอาชญากร ชีวิตที่ต้องเผชิญความทุกข์ และมุมมองชีวิตเมื่อกลายเป็นผู้ต้องขังอัตราโทษสูง (2) การเรียนรู้จากการสร้างงานศิลปะและงานเขียนสารคดี ประกอบด้วย 10 ประเด็นย่อยคือ การได้ทบทวนตัวเอง การมีพื้นที่อิสระทางความคิด การรู้จักเรียบเรียงความคิด การเข้าใจธรรมชาติของสี่งต่างๆ ตามที่เป็นจริง การรู้จักอดทนรอคอยและใจเย็น การเข้าใจความแตกต่างของบุคคลและสรรพสิ่ง การรับรู้และแบ่งปัน ในความทุกข์ของผู้อื่น การมองสรรพสิ่งในภาพรวมไม่ใช้ตนเองเป็นศูนย์กลาง การได้เรียนรู้บทเรียนชีวิตที่ผิดพลาดของตนเองและผู้อื่น และการเกิดสมาธิจดจ่ออยู่กับการสร้างสรรค์ผลงาน และ (3) ตัวตนใหม่ในโลกใบเดิม ประกอบด้วย 2 ประเด็นย่อยคือ ความทุกข์ที่ได้รับการคลี่คลาย และความคิดใหม่และเป้าหมายใหม่ของชีวิต