การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการยาของผู้ป่วยไตเรื้อรังในโรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่ง จังหวัดอุดรธานี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบกึ่งทดลองรูปแบบหนึ่งกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลอง ศึกษาระหว่างวันที่ 1 มิถุนายน ถึง 31 กรกฎาคม 2562 วัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษารูปแบบการบริหารจัดการในผู้ป่วยไตเรื้อรังที่มารับยาโรงพยาบาลชุมชน (2) พัฒนารูปแบบการบริหารจัดการยาในผู้ป่วยไตเรื้อรังที่มารับยาโรงพยาบาลชุมชน และ (3) เปรียบเทียบผลของการบริหารจัดการยาของผู้ป่วยก่อนและหลังการได้รับโปรแกรมการพัฒนารูปแบบบริหารจัดการยาในผู้ป่วยไตเรื้อรัง ประชากรที่ศึกษาในครั้งนี้ คือ ผู้ป่วยไตเรื้อรังที่มารับบริการที่คลินิกไตเรื้อรัง จำนวนทั้งหมด 468 คนสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จำนวน 100 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ (1) แบบสอบถามด้านความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติในการใช้ยาตามหลัก 5R (2) แบบสอบถามความร่วมมือในการใช้ยา มีค่าความตรงและค่าความเที่ยงที่ 0.82 และ 0.75 และ (3) โปรแกรมการพัฒนารูปแบบบริหารจัดการยาในผู้ป่วยไตเรื้อรังที่มารับยาโรงพยาบาลชุมชน สถิติที่ใช้ คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการทดสอบค่าที ผลการศึกษาพบว่า (1) ก่อนการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการยาผู้ป่วย ผู้ป่วยมีความรู้ของยาถูกขนาดอยู่ในระดับน้อย มีทัศนคติเกี่ยวกับยาที่ใช้อยู่ในรักษาระดับปานกลางและมีการปฏิบัติเรื่องรับประทานยาถูกเวลาในระดับปานกลาง และมีระดับการให้ความร่วมมือในการรักษาด้วยยาในระดับปานกลาง (2) เมื่อมีการการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการยาผู้ป่วย พบว่า ผู้ป่วยมีความรู้ของยาถูกขนาดเพิ่มขึ้นอยู่ในระดับปานกลาง มีทัศนคติยาที่ใช้รักษาอยู่ในระดับสูง และมีการปฏิบัติเรื่องรับประทานยาถูกเวลาในระดับสูงและมีระดับการให้ความร่วมมือในการรักษาด้วยยาในระดับสูง และ (3) เมื่อเปรียบเทียบผลของการบริหารจัดการยาของผู้ป่วยก่อนและหลังการได้รับโปรแกรมการพัฒนารูปแบบบริหารจัดการยาในผู้ป่วยไตเรื้อรัง ในภาพรวมผู้ป่วยมีความรู้ ทัศนคติ การปฏิบัติและความร่วมมือในการใช้ยาเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ