แนวคิดว่าด้วยสภาวะธรรมชาติของมนุษย์ก่อนเกิดสังคมการเมืองในความเรียงว่าด้วย "ต้นกำเนิดและรากฐานแห่งความไม่เท่าเทียมกันของมวลมนุษยชาติ" ของรุสโซ

Abstract

วัตถุประสงค์ในการวิจัยในครั้งนี้ เพื่อศึกษาถึงความเป็นมาของความไม่เท่าเทียมตามทัศนะของรุสโซ ผลต่อมนุษย์ในสภาวะธรรมชาติ และผลกระทบอันเกิดขึ้นจากแนวคิดของรุสโซ วิธีดำเนินการวิจัย คือ วิเคราะห์ตัวบทอย่างละเอียดถึงประเด็นความไม่เท่าเทียม ในแนวคิดสภาวะธรรมชาติของมนุษย์ก่อนเกิดสังคมการเมือง จากความเรียงว่าด้วย "ต้นกำเนิดและรากฐานแห่งความไม่เท่าเทียมกันของมวลมนุษยชาติ" ของรุสโซ ผ่านการตีความวรรณกรรมและรวบรวมข้อมูลเอกสารชั้นต้น เอกสารชั้นรอง ศึกษาชีวประวัติ และการวิเคราะห์ตีความตัวบทผลการวิจัยพบว่า (1) ที่มาของความไม่เท่าเทียมในแนวคิดสภาวะธรรมชาติ เมื่อมนุษย์ในสภาวะธรรมชาติ เริ่มอยู่กันเป็นครอบครัวและเริ่มมีการสังสรรค์รวมตัวกันหน้ากระท่อม โดยเริ่มมีการให้คุณค่าแก่คุณลักษณะใดลักษณะหนึ่ง จึงเริ่มเกิดความไม่เท่าเทียมขึ้น รวมถึงการที่มนุษย์คนหนึ่งคนแรกที่เริ่มต้นล้อมรั้วกั้นที่ดินและประกาศกรรมสิทธิ์ในที่ดินเป็นผู้ก่อตั้งสังคมขึ้น เหล่านี้เป็นการสมมุติขึ้นเองภายในจิตใจของมนุษย์เอง จึงพบว่า "มนุษย์" นั่นเองที่เป็นผู้ก่อให้เกิดความไม่เท่าเทียมกันขึ้น (2) ในทัศนะของรุสโซ เมื่อเกิดความไม่เท่าเทียมกันขึ้น ส่งผลให้มนุษย์ในสภาวะธรรมชาติต้องพบกับความสุขอันจอมปลอม เกิดความต้องการสิ่งใดสิ่งหนึ่งที่ตนให้คุณค่ามากจนต้องดิ้นรนเกินกว่าความสามารถของตนเอง (3) ผลกระทบอันเกิดขึ้นจากแนวคิดและแนวทางแก้ไขปัญหาของรุสโซ คือ เขาเสนอให้มนุษย์สนใจแต่เจตจำนงของตนเอง โดยมิต้องเปรียบเทียบกับผู้อื่น จึงจะธำรงไว้ซึ่งความมีเสรีภาพและความเท่าเทียมกันของมนุษย์ในสังคมที่เกิดขึ้นใหม่ รุสโซจึงเสนอทฤษฎีสัญญาประชาคมโดยการแสดงเจตจำนงร่วม ส่วนทางด้านผลกระทบอันเกิดขึ้นจากแนวคิดของรุสโซที่มีต่อสังคมร่วมสมัยของเขาและสังคมในยุคต่อๆ มา เกิดจากการตีความแนวคิดของรุสโซคลาดเคลื่อนไปจากเจตนารมณ์ที่เขาต้องการจะสื่อ ดังจะเห็นได้จากการวิจารณ์งานของรุสโซว่ามีความขัดแย้งกัน และเกิดการเชื่อมโยงแนวคิดของ คาร์ล มากซ์ กับ รุสโซ ในเรื่องชนชั้น ความไม่เท่าเทียม และความยุติธรรมทางสังคม หรือแม้แต่เชื่อมโยงกับแนวคิดของลัทธิคอมมิวนิสต์ และผลอันเกิดจากการยอมรับแนวคิดสภาวะธรรมชาติของรุสโซ ผ่านปรากฏการณ์ของการปฏิวัติใหญ่ฝรั่งเศส ค.ศ. 1789 แนวคิดเสรีประชาธิปไตย และการนำแนวคิดมาอ้างอิงในสังคมและการเมืองไทยตั้งแต่ พ.ศ. 2475 เป็นต้นมา