แนวทางการพัฒนาบทบาทของกรมประชาสัมพันธ์เพื่อสนับสนุนการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยในประเทศไทย ระหว่างปี พ.ศ. 2540 - 2562

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบทบาทของกรมประชาสัมพันธ์ในการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยของไทย (2) แนวทางพัฒนาบทบาทของกรมประชาสัมพันธ์ เพื่อสนับสนุนการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยของไทย การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ศึกษาข้อมูลจากเอกสารที่เกี่ยวข้องและสัมภาษณ์เจาะลึกเลือกสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงจากผู้เชี่ยวชาญด้านการประชาสัมพันธ์ นักรัฐศาสตร์ ปราชญ์ชาวบ้าน ผู้แทนสื่อมวลชน และประชาชนผู้รับข่าวสาร เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า (1) บทบาทของกรมประชาสัมพันธ์ในการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยของไทยระหว่างปี 2540 - 2562 ประกอบด้วย 1. การเสนอข้อมูลข่าวสารให้ประชาชนรับทราบ 2. เป็นช่องทางในการนำเสนอนโยบาย หรือโครงการต่าง ๆ ไปสู่การรับรู้ของประชาชน 3. การตรวจสอบรัฐบาล และสถาบันทางการเมืองทั้งหลายให้ดำเนินการตามบทบาท 4. การให้การศึกษาแก่ประชาชน 5. เปิดโอกาสต่อความคิดเห็นที่แตกต่างหลากหลาย ซึ่งมีความสำคัญต่อวิถีประชาธิปไตย โดยความสมบูรณ์ ทั้งนี้การทำหน้าที่ขึ้นอยู่กับทั้งปัจจัยภายในองค์กร ได้แก่ กรอบกฎหมาย จรรยาบรรณของสื่อ ส่วนปัจจัยภายนอก ได้แก่ การเมือง สภาพสังคม สถานการณ์บ้านเมือง (2) สำหรับแนวทางในการพัฒนาบทบาทของกรมประชาสัมพันธ์ ในการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยของไทยต้องฉีกแนวทางการนำเสนอให้ทันเหตุการณ์ต่างๆ ให้มีความน่าสนใจ มีความหลากหลาย ออกจากกรอบราชการได้บ้าง อาจศึกษารูปแบบการดำเนินงานสถานี BBC ในเรื่องการเป็นอิสระทางการเมือง และรูปแบบรายการที่น่าสนใจของ Thai PBS ในการเข้าถึงชุมชน รวมทั้งควรจะมีนโยบายที่ชัดเจน เพื่อสร้างความโดดเด่น เน้นการทำให้ส่วนกลางรับฟังประชาชนในภูมิภาคให้มากขึ้น สนับสนุนสร้างระบบประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม สร้างการรับรู้ประชาชนเป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตย รวมพัฒนาช่องสื่อสารประชาสัมพันธ์นโยบายของรัฐบาลอย่างต่อเนื่อง ทันสมัย เข้าถึงได้โดยง่าย ให้คนในท้องถิ่นรู้สึกเป็นเจ้าของสื่อมากขึ้น