ความสัมพันธ์ทางสังคมระหว่างผู้สูงอายุกับบุคคลที่เกี่ยวข้องหลักกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองต่อโรคความดันโลหิตสูง จังหวัดเพชรบุรี

Abstract

การศึกษาในครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยแบบเชิงพรรณนา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) ปัจจัยภายในบุคคลด้านชีวภาพและด้านจิตสังคมของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูง (2) ปัจจัยความสัมพันธ์ทางสังคมครอบคลุมมิติการได้รับการสนับสนุนทางสังคมกับการบูรณาการทางสังคมระหว่างผู้สูงอายุดังกล่าวกับบุคคลที่เกี่ยวข้องหลัก (3) พฤติกรรมของผู้สูงอายุดังกล่าวในการดูแลสุขภาพตนเองต่อโรคความดันโลหิตสูง และ (4) ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยภายในบุคคลและปัจจัยความสัมพันธ์ทางสังคมกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองต่อโรคความดันโลหิตสูงของผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูง กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาได้รับการสุ่มจากประชากรผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูงในจังหวัดเพชรบุรี โดยวิธีแบ่งชั้นภูมิ ได้จำนวน 377 ราย เก็บข้อมูลโดยการใช้การสัมภาษณ์ตามแบบฟอร์มวิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบียงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมติฐาน ใช้สถิติไคสแควร์ และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมน ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีค่าเฉลี่ยรวมด้านพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองในระดับปานกลาง และมีค่าเฉลี่ยรวมทุกมิติความสัมพันธ์ทางสังคมกับบุคคลที่เกี่ยวข้องหลักในระดับมาก โดยมีค่าเฉลี่ยตามลำดับ ได้แก่ บุคคลในครอบครัวเจ้าหน้าที่สาธารณสุข และอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน และพบว่าปัจจัยภายในบุคคลด้านชีวภาพของผู้สูงอายุที่มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง ได้แก่ ระยะเวลาที่ป่วย และระดับความดันโลหิต แต่ไม่พบว่าปัจจัยภายในบุคคลด้านจิตสังคมปัจจัยใดที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง ปัจจัยความสัมพันธ์ทางสังคมกับบุคคลที่เกี่ยวข้องหลักทุกกลุ่มมีความสัมพันธ์ทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง โดยความสัมพันธ์ทางสังคมกับบุคคลในครอบครัวมีค่าความสัมพันธ์ทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญมากที่สุด ตามด้วยอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข