ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจปลูกผักในโรงเรือนของเกษตรกร ตำบลสันทะ อำเภอนาน้อย จังหวัดน่าน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพสังคมและเศรษฐกิจของเกษตรกร 2) สภาพ การปลูกผัก 3) ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจปลูกผักในโรงเรือน และ 4) ปัญหาและข้อเสนอแนะต่อการตัดสินใจปลูกผักในโรงเรือน การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยแบบสำรวจ ประชากรที่ใช้ศึกษา คือ เกษตรกรผู้ปลูกผักในโรงเรือน ตำบลสันทะ อำเภอนาน้อย จังหวัดน่าน ที่ขึ้นทะเบียนในโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงขุนสถาน ประจำปี 2566 จำนวน 180 ราย กำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรทาโร ยามาเน ที่ระดับความคลาดเคลื่อน 0.05 ได้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 125 ราย โดยวิธีสุ่มตัวอย่างแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้เก็บข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล ด้วยการแจกแจงค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ความถดถอยเชิงพหุคูณ ผลการวิจัย พบว่า 1) เกษตรกร ร้อยละ 52.8 เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ย 42.73 ปี ประสบการณ์ ในการปลูกผักในโรงเรือนเฉลี่ย 5.51 ปี มีต้นทุนในการปลูกผักกินใบ เฉลี่ย 18,664.71 บาท ผักกินผลมีต้นทุน ในการปลูก เฉลี่ย 69,483.87 บาท และเกษตรกรมีรายได้จากการจำหน่ายผลผลิตผักในโรงเรือน เฉลี่ย 138,344.00 บาท 2) สภาพการผลิตผักในโรงเรือนปลูกผักขนาด 36x30 เมตร ปลูกพริกหวาน และปลูกกะหล่ำปลีบางส่วน เกษตรกรทุกรายเพาะกล้าผักก่อนปลูก แล้วนำไปปลูกในถุงปลูก มีการใช้วัสดุคลุมแปลง ใช้ระบบน้ำหยด เฉลี่ย 2.03 ครั้งต่อวัน มีการใช้ปุ๋ยเคมีทางระบบน้ำ และกำจัดวัชพืชโดยใช้แรงงานคน/ถาง โรคที่พบเกิดจากเชื้อราและพบเพลี้ยไฟ ใช้สารเคมีในการป้องกันกำจัดศัตรูผัก โดยจำหน่ายผลผลิตผักให้กับพ่อค้าในท้องถิ่นและเครือข่ายโครงการหลวง 3) สำหรับปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจปลูกผักในโรงเรือนของเกษตรกร มีตัวแปรอิสระ 2 ตัวแปร ที่มีผลต่อตัวแปรตามอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ 0.05 ในเชิงลบ คือ อายุ และในเชิงบวก คือ ต้นทุนในการปลูกผักกินผลในโรงเรือน 4) เกษตรกรมีปัญหาด้านการตัดสินใจปลูกผัก ในโรงเรือนระดับมาก ด้านราคาผลผลิตผักไม่แน่นอน และมีข้อเสนอแนะให้เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรส่งเสริมการปลูกผักโดยไม่ใช้ดิน เช่น ปลูกโดยใช้กาบมะพร้าว หรือวัสดุทดแทนการใช้ดิน